روش پاساژ سلولی، تکنیکی برای رشد و بقای سلول ها

پاساژ سلولی به بیان ساده

یکی از خصوصیت های سلول ها مهار تماسی می باشد.سکوبندی ازمایشگاهی در واقع زمانی که سلول ها بر هم بر خورد کنند این تماس و برخورد سلول ها با یکدیگر سبب توقف رشد آن ها شده و آپاپتوز در سلول ها رخ می دهد. به منظور جلوگیری از این اتفاق پژوهشگران زمانی که تراکم سلول ها در محیط کشت به 70 تا 80 درصد رسید از تکنیک پاساژ سلولی و یا  cell subcultureاستفاده می کنند. در این روش طی چند مرحله و با استفاده از مواد و تجهیزات مورد نیاز سلول ها را در ظرف های بیشتر تقسیم می کنند تا هر سلولی فضای بیشتری برای رشد و تکثیر خود داشته باشد.

به دلیل آن که رشد و بقای سلول ها و همچنین قرار گیری آن ها در شرایط محیطی مناسب برای رشد و تکثیر مسئله پر اهمیتی می باشد در ادامه مطالب می خواهیم با شرایط پاساژ سلولی ، تجهیزات ، وسایل و دستگاه های مورد نیاز برای این تکنیک آزمایشگاهی بیشتر آشنا شویم و به توضیح آن ها بپردازیم.

تجهیزات و مواد مورد نیاز برای تکنیک پاساژ سلولی

• انکوباتور
• سانتریفیوژ یخچال دار
• سمپلر
• فلاسک
• میکروسکوپ برای مشاهده میزان تراکم سلول ها
• فالکون
• PBS (فسفات بافر سالین)
• FBS (سرم جنین گاوی)
• تریپسین و  EDTA

آماده سازی برای اجرای تکنیک پاساژ سلولی

پس از آن که کشت سلولی در فلاسک و در شرایط مناسب انجام شد نوبت به اجرای تکنیک پاساژ سلولی می رسد. برای انجام پاساژ سلولی باید مراحل زیر را به ترتیب و با دقت کافی انجام دهید.

ابتدا باید تراکم سلول های داخل فلاسک به وسیله میکروسکوپ بررسی شود. اگر تراکم 90 درصد باشد یعنی زمان مناسب جهت انجام پاساژ سلولی (انتقال و تقسیم سلول ها از یک ظرف به چند ظرف دیگر) فرارسیده است. تصویر زیر به خوبی میزان تراکم مورد نیاز را نشان می دهد.

مراحل اجرای روش پاساژ سلولی

1. سپس باید با استفاده از سمپلر  محیط کشتی که روی سلول ها می باشد را تخلیه کرد و با استفاده از محلول PBS ( محلول نمکی فسفات بافر سالین ) فلاسک را شستشو دهیم تا مطمئین شویم که تمام محیط کشتی که داخل فلاسک بود خارج و از سلول ها جدا شده. پس از شستشو باید این محلول (PBS) نیز همانند فرآیند خارج کردن محیط کشت با استفاده از سمپلر از فلاسک خارج شود.
2. در مرحله بعد به منظور جدا کردن سلول ها از کف فلاسک از محلول Trypsin / EDTA استفاده می کنیم. تریپسین پروتئین هایی که باعث چسبندگی سلول هستند را تجزیه می کند و EDTA کلسیم را به خود جذب می کند.

3. https://hakimazma.com/%d9%87%d9%88%d8%af-%d8%a2%d8%b2%d9%85%d8%a7%db%8c%d8%b4%da%af%d8%a7%d9%87%db%8c/%d9%87%d9%88%d8%af-%d9%84%d8%a7%d9%85%db%8c%d9%86%d8%a7%d8%b1/

4. پس از اضافه کردن تریپسین و EDTA به فلاسک، فلاسک را باید به مدت 2 الی 3 دقیقه داخل انکوباتور قرار دهید زیرا انکوباتور دمای بهینه برای فعالیت تریپسین را فراهم می کند. توجه کنید که مدت زمانی که فلاسک داخل انکوباتور قرار می گیرد بیشتر از 5 دقیقه نشود. زیرا در غیر این صورت به غشای سلولی آسیب زده و در مواقعی سلول ها از بین می روند.
5. چند ضربه آرام با کف دست به فلاسک بزنید تا در اثر این شوک مکانیکی تمام سلول ها از کف فلاسک جدا شوند.