blog88

گاهی شرکت برای اینکه بتواند خود را با تحولات اقتصادی داخل و خارج آن تطبیق دهد باید چارچوب اولیه حقوقی که برای فعالیت اقتصادی-تجاری خود در نظر گرفته تغییر دهد. ثبت شرکتها این امر با تغییر اساسنامه امکان پذیر است و برخی تغییرات اساسنامه الزامی است که در ادامه به آن اشاره می کنیم.

به موجب ماده ی 83 ل.ا.ق.ت هر گونه تغییر در اساسنامه در صلاحیت مجمع عمومی فوق العاده می باشد. البته این امر مشروط بر این است که این تغییرات خلاف قانون نباشد. به عنوان مثال مجمع عمومی فوق العاده نمی تواند مدت مدیریت مدیران را بیش از دو سال قرار دهد چون بر خلاف ماده 109 ل.ا.ق.ت می باشد. یا اینکه مجمع نمی تواند تابعیت شرکت را تغییر دهد و همین طور بر تعهدات صاحبان سهام با هیچ اکثریتی نمی توان افزود.

همچنین مجمع عمومی فوق العاده نمی تواند در حقوق دارنده نوع مخصوصی از سهام تغییراتی به وجود بیاورد مگر بعد از تصویب آن ها.

بند اول: تغییرات سرمایه

ویژگی عمده سرمایه ثابت بودن آن است،چرا که سرمایه شرکت تضمین طلب طلبکاران است و شرکا نمی توانند از میزان آن کم کنند.تغییر در سرمایه شرکت به علت نوسانات اقتصادی و بحران های مالی ممکن است حاصل شود. این تغییر می تواند به صورت کاهش یا افزایش سرمایه باشد که در صلاحیت مجمع عمومی فوق العاده می باشد. در هر دو صورت هیات مدیره گزارش خود مبنی بر تغییر سرمایه را 45 روز قبل از تشکیل مجمع عموی فوق العاده به بازرس یا بازرسان شرکت تسلیم می کند. بازرسان نظر خود را طی گزارشی به مجمع فوق العاده اعلام خواهند کرد و مجمع پس از استماع گزارش تصمیم مقتضی اتخاذ می نماید.

الف: افزایش سرمایه

مطابق مواد 163 و 162 ل.ا.ق.ت مجمع فوق العاده می تواند به هیات مدیره اجازه دهد که ظرف مدت معینی که نباید از 5 سال تجاوز کند سرمایه شرکت را تا میزان معینی به یکی از طرق مذکور در این قانون افزایش دهد.

هیات مدیره ممکن است در هر نوبت پس از عملی ساختن افزایش سرمایه حداکثر ظرف یک ماه مراتب را ضمن اصلاح اساسنامه در قسمت مربوط به مقدار سرمایه ثبت شده شرکت به مرجع ثبت اعلام کند تا پس از ثبت جهت اطلاع عموم آگهی گردد.

مطابق ماده 165 ل.ا.ق.ت تا موقعی که سرمایه قبلی تادیه نشده است افزایش سرمایه به هیچ وجه و تحت هیچ عنوانی مجاز نخواهد بود. افزایش سرمایه به دو طریق می باشد:

1. از طریق صدور سهام جدید
2. از طریق بالا بردن مبلغ اسمی سهام موجود

از طریق صدور سهام جدید:

در این روش ابتدا باید پذیره نویسی سهام به موجب ورقه سهم به عمل آید. ورقه سهم باید شامل نکات زیر باشد:

• نام و موضوع، مرکز اصلی و شماره ثبت
• سرمایه قبل از افزایش
• مبلغی که سرمایه افزایش نموده است
• شماره و تاریخ اجاره انتشار اعلامیه پذیره نویسی سهام جدید و مرجع صدور آن
• تعداد و نوع سهامی که مورد تعهد قرار می گیرد و مبلغ اسمی آن
• نام بانک و شماره حسابی که بهاء سهام جدید در آن بانک پرداخت می شود
• هویت و نشانی کامل هر یک از پذیره نویسان
• پس از تعیین مدت و انعقاد آن هیات مدیره باید حداکثر تا یک ماه به تعهدات پذیره نویسان رسیدگی نموده و مقدار سهام هر یک را تعیین و اعلام نماید و جهت ثبت به مرجع ثبت اعلام نماید.

از طریق بالا بردن مبلغ اسمی سهام:

افزایش سرمایه به این روش به صور زیر قابل تصور است:

• پرداخت مبلغ اسمی به نقد
• تبدیل مطالبات نقدی حاصل شده اشخاص از شرکت به سهام جدید
• انتقال سود تقسیم نشده یا اندوخته یا عواید حاصله از اضافه ارزش سهام به سرمایه شرکت (انتقال اندوخته قانونی به سرمایه ممنوع است)
• تبدیل اوراق قرضه به سهام

می توان در اساسنامه تقلیل سرمایه شرکت را با تعیین حداقل آن پیش بینی نمود، البته حداقل قرار دادن کمتر از یک دهم سرمایه اولیه شرکت ممنوع می باشد کاهش سرمایه به دو طریق کاهش اختیاری و کاهش اجباری سرمایه می باشد.

کاهش اجباری سرمایه

هر گاه بر اثر زیان های وارده حداقل نصف سرمایه شرکت از بین برود، هیات مدیره مکلف است بلافاصله مجمع فوق العاده سهام را دعوت نماید تا موضوع انحلال یا ابقاء شرکت را مورد بررسی قرار دهند و در صورتی که مجمع مذکور رای به انحلال شرکت ندهد می تواند سرمایه را به مبلغ سرمایه موجود کاهش دهد. مطابق تبصره ماده 189 نیز کاهش اجباری سرمایه به دو طریق کاهش تعداد سهام و کاهش مبلغ اسمی امکان پذیر است.

کاهش اختیاری سرمایه

مجمع عمومی فوق العاده شرکت می تواند به پیشنهاد هیات مدیره نسبت به تقلیل سرمایه شرکت به طور اختیاری تصمیم گیری کند به این شرط که:

• سرمایه شرکت از حداقل مذکور در ماده 5 ل.ا.ق.ت کمتر نشود. (در شرکت سهامی عام از پنج میلیون ریال و سرمایه شرکت های سهامی خاص از یک میلیون ریال نباید کمتر باشد).
• بر اثر کاهش سرمایه به تساوی حقوق صاحبان سهام لطمه وارد نشود.
• مقررات مربوط به گزارش هیات مدیره به بازرسان و قرائت گزارش بازرسان در مجمع و ثبت کاهش سرمایه رعایت گردد.

کاهش اختیاری سرمایه تنها از طریق کاهش مبلغ اسمی سهام و رد کاهش یافته به صاحب سهم امکان پذیر می باشد.

بند دوم: تغییر نوع شرکت

منظور از تغییر نوع شرکت تبدیل آن به نوع دیگری از شرکت های تجاری می باشد. این امر باعث نمی شود که شخصیت حقوقیان زائل و دوباره ایجاد شود. بنابراین شرکت تبدیل شده کارهای شرکت سابق را کماکان انجام می دهد و مزیت آن این است که تشریفات و هزینه ثبت مجدد یک شرکت را لازم ندارد. در تبدیل شرکت سهامی می توان چند فرض را مطرح کرد:

برای تبدیل آن به شرکت با مسئولیت محدود،رضایت همه شرکا لازم نیست، چون به تعهدات آن ها چیزی افزوده نمی گردد.اما چون تغییر در اساسنامه محسوب می شود باید به تصویب مجمع عمومی فوق العاده برسد.

در تبدیل شرکت سهامی به شرکت نسبی و تضامنی چون تعهدات شرکا را افزایش می دهد بر اساس ماده 94 ل.ا.ق.ت رضایت کلیه شرکا الزامی است در مورد تبدیل شرکت به شرکت های مختلط هم رضایت کلیه شرکایی که ضامن می شوند نیاز است. (به علت افزایش تعهداتشان) و هم تصویب مجمع عمومی فوق العاده.

بند سوم: بطلان شرکت

هر گاه مقررات قانونی در مورد تشکیل شرکت سهامی یا عملیات آن یا تصمیماتی که توسط هر یک از ارکان شرکت اتخاذ می گردد رعایت نشود بر حسب مورد بنا به درخواست ذی نفع بطلان شرکت یا عملیات یا تصمیمات مذکور اعلان می گردد. البته نمی توان به این بطلان در مقابل اشخاص ثالث استناد کرد. دادگاه می تواند به درخواست خوانده مهلتی حداکثر تا 6 ماه برای رفع موجبات بطلان تعیین کند. اگر در این مدت موجبات بطلان برطرف گردد دادگاه قرار سقوط دعوای بطلان را صادر می کند. پس از صدور حکم بطلان مسوولین بطلان در مقابل شرکا و اشخاص ثالث متضامناَ مسئول هستند. نتیجه بطلان انحلال شرکت می باشد، دادگاه صادر کننده حکم موظف است مدیر یا مدیران تصفیه را تعیین کند و اگر حاضر به قبول سمت نشوند دادگاه امر را به اداره امور ورشکستگی می سپارد.

بند چهارم: انحلال شرکت

انحلال شرکت به علل متعددی ممکن است اتفاق بیفتد که در این قسمت موارد مختلف انحلال را توضیح می دهیم:

الف- انحلال قهری

اگر به هر علتی حکم ورشکستگی شرکت صادر گردد منحل می شود. با صدور ورشکستگی دیگر به تصمیم دادگاه در مورد انحلال نیازی نیست چون حکم ورشکستگی تلویحاَ و ضمناَ حکم به انحلال است.انحلال شرکت به صورت ورشکستگی تابع مقررات قانون تجارت (3/2/1311) قانون اداره تصفیه امور ورشکستگی 24/4/1318 و آیین نامه قانون اداره تصفیه 1318 و سایر مقررات مربوط می باشد.

ب- انحلال به تصمیم مجمع عمومی

چون شرکت با اراده سهامداران تشکیل می شود با اراده آن ها هم می تواند منحل گردد. بنابراین مطابق بند 4 ماده 199 ل.ا.ق.ت هر موقع که مجمع عمومی فوق العاده به هر علتی رای به انحلال شرکت بدهد، شرکت از بین می رود و مخالفت صاحبان سهام موسس یا ممتاز نیز تاثیری در این تصمیم نخواهد داشت.

ج- انحلال به حکم دادگاه

مطابق ماده 201 ل.ا.ق.ت در موارد زیر هر ذینفع می تواند انحلال شرکت را از دادگاه بخواهد.

• با گذشت 1 سال از ثبت اقدامی برای انجام موضوع صورت گرفته باشد.
• فعالیت های شرکت بیش از 1 سال متوقف مانده باشد. (مجمع عمومی عادی سالانه برای رسیدگی به حساب های شرکت تا 10 ماه از تاریخ معین در اساسنامه تشکیل نشده باشد).
• سمت اعضای هیات مدیره یا مدیر عامل بیشتر از 6 ماه بلاتصدی مانده باشد.

اگر موضوع شرکت مطابق ماده 199 ل.ا.ق.ت و یا اینکه بر اثر زیان های وارده نصف سرمایه شرکت از بین رفته و مجمع عمومی نه رای به کاهش سرمایه بدهد و نه انحلال شرکت. دادگاه در این موارد تا 6 ماه جهت رفع موارد انحلال مهلت می دهد و اگر رفع نشود حکم به انحلال شرکت می دهد.

د- نتایج انحلال

با انحلال شرکت به تجویز موارد 109،209 و 210 ل.ا.ق.ت یک نسخه از صورت جلسه مجمع فوق العاده در مورد انحلال و نحوه تصفیه آن باید به مرجع ثبت شرکت ها ارسال تا در روزنامه رسمی و روزنامه کثیرالانتشاری که آگهی های شرکت در آن چاپ می شود آگهی گردد. تا زمانی که انحلال ثبت و آگهی نشده نسبت به اشخاص ثالث بی اثر است. تصفیه و تقسیم دارایی شرکت از نتایج انحلال است. تصفیه به معنای تفریغ حساب و تعیین بدهکاری و بستانکاری است که نتیجه تصفیه رقم قطعی مبالغ بده و بستان مشخص می شود.

مطابق ماده 206 ل.ا.ق.ت شرکت به انحلال در حال تصفیه محسوب می شود و باید به دنبال نام شرکت همه جا عبارت (در حال تصفیه) ذکر شود و نام مدیر یا مدیران تصفیه در کلیه اوراق و آگهی های شرکت قید گردد.

علامت تجاری،برند،لوگو،آرم،مارک چیست؟
به موجب ماده ی اول قانون ثبت علائم و اختراعات مصوب اول تیر ماه 1310 شمسی ،علامت تجاری عبارت از هر قسم علامتی است اعم از نقش،تصویر،رقم ،حرف ،عبارت ،مهر،لفافه و غیر آن که برای امتیاز و تشخیص محصول صنعتی ،تجارتی یا فلاحتی اختیار می شود. هزینه پلمپ دفاتر برای اینکه محصولات تجاری و صنعتی کارخانجات مشابه از یکدیگر تمیز داده شوند ناچار باید علامت،برند،مارک،آرم،لوگو،نشانه و نام خاص خود را داشته باشند تا موجبات تفاوت آن ها با کالاهای مشابه در بازار برای مشتری و مصرف کننده محرز و مشخص گردد و از طرفی حقوق و امتیاز تجاری آن که بتدریج حاصل می شود برای سازنده ضبط و تثبیت شود و حقوق مصرف کننده نیز از رهگذر شناسایی و پاسخگویی تولید کننده یا عرضه کننده تامین و ایجاد گردد.از این رو علایم تجاری و صنعتی از زمان های دور همزمان با تولید و عرضه کالاهای مشابه در بازار مورد استعمال قرار گرفته و قانونگذار نیز آن را به رسمیت شناخته و برای حفاظت و حمایت از تولید کننده و مصرف کننده بر آن صحه گذاشته است.البته وضع قوانین و مقررات در این عرصه از قدمت زیادی برخوردار نیست لیکن قبل از پیدایش قانون،صنعتگران و تجار بموجب قانون نانوشته و رعایت اصول انسانی و اخلاقی از بکارگیری اسم و علامت تجاری دیگری پرهیز و آن را کاری مزموم و ناپسند تلقی نموده و علیرغم فقدان قانون در صورت بروز تخلف،متخلف،سرزنش و مجازات می گردید.

ثبت برند تضمین می کند که مشتریان می توانند محصولات را از یکدیگر تشخیص دهند و شرکت ها را نیز تشویق می کند تا در حفظ یا بهبود کیفیت محصولات سرمایه گذاری کنند.از طرفی دیگر ثبت برند آثار بسیاری از جمله حق استعمال انحصاری علامت تجاری  را به همراه دارد که به موجب آن از عرضه ی کالاهای مشابه توسط اشخاص ثالث تحت علائم تجاری که عین یا به طریق گمراه کننده ای مشابه علامت تجاری دیگر هستند جلوگیری می گردد.به طوریکه ماده ی 2 قانون ثبت علائم و اختراعات مقرر داشته است که: «حق استعمال انحصاری علامت تجاری فقط برای کسی شناخته خواهد شد که علامت خود را به ثبت رساند. »
مدارک لازم جهت ثبت علامت تجاری/لوگو عبارت است از:
شخص حقیقی:
1)کپی شناسنامه
2)کارت ملی
3)کپی کارت بازرگانی(در صورتی که از حروف لاتین استفاده شده باشد)
4)کپی مجوز فعالیت(جواز تاسیس،پروانه ی بهره برداری،پروانه ی ساخت،جواز کسب یا کارت بازرگانی و یا هر گونه گواهی فعالیت صادره از نهادهای نظارتی و حاکمیتی دولتی)
5)نمونه برند طراحی شده شش در شش
شخص حقوقی:
1)کپی شناسنامه
2)کپی کارت ملی
3)کپی روزنامه ی  تاسیس و آخرین تغییرات شرکت(از آخرین تغییرات شرکت نباید بیش از دو سال گذشته باشد)
4)کپی مجوز فعالیت(جواز تاسیس،پروانه ی بهره برداری،پروانه ی ساخت،جواز کسب یا کارت بازرگانی و یا هر گونه گواهی فعالیت صادره از نهادهای نظارتی و حاکمیتی دولتی)
5)کارت بازرگانی(در صورتی که از حروف لاتین استفاده شده باشد)
6)یک نمونه از برند طراحی شده شش در شش
نکته:در صورتی که در تصویر علامت یا نام مورد نظر شما جهت ثبت کلمه یا حروف لاتین استفاده نشده باشد،ارائه ی کارت بازرگانی الزامی نخواهد بود.
شرایط ثبت علامت:
1-ابداع و نوآوری
علامت تجاری باید از خلاقیت و نوآوری برخوردار باشد.به عبارت دیگر می توان گفت علامت تجاری نباید تکراری و یا مشابه علایم مستعمل قبلی باشد.برخی از افراد با  افزایش یا کاهش یک حرف یا یک شکل کوچک به اشکال قبلی مدعی ثبت علامت تجارتی می شوند که در این حالت متصدی ثبت ضمن رد آن مانع ثبت علایم تکراری می شود.استناد و ادعای چنین مدعیانی این است که علامت پیشنهادی عین علامت قبلی و مستعمل نمی باشد لیکن باید توجه داشت که علامت و طرح پیشنهادی نباید در مشاهده و نگاه افراد غیر متخصص،تداعی کننده علامت ثبت شده قبلی باشد ولو اینکه از منظر اثبات،عین علامت قبلی تلقی نشود.
2-صداقت و شفافیت
علایم تجاری باید از صداقت،شفافیت و روشنی و وضوح برخوردار باشند یعنی علامت تجاری باید بنحوی طراحی،ترسیم  و تعیین می شود که موجب خطا،اشتباه،فریب و گمراهی مخاطب و مشاهده کننده نگردد.بدیهی است متصدی ثبت از ثبت طرح ها و نشان هایی که آرم و علامت شرکت و موسسه دیگری را تداعی نمایند خودداری بعمل می آورند.
3-تمایز و تشخص
علامت تجاری یک شرکت باید در میان علایم شرکت های مشابه،مشخص و متمایز باشد و توسط افراد عادی بسهولت تمیز داده شود.
نحوه ثبت علامت تجاری:
ثبت علامت  تجاری نیز مانند ثبت اسم تجاری جز در مواردی که قانون تکلیف نموده باشد اختیاری است لیکن علیرغم عدم الزام قانونی،تجار بدلیل برخورداری از حمایت قانونی و نیز استفاده از شهرت و کارمایه تجاری و امتیازهای مادی و معنوی نسبت به ثبت علامت تجارتی اقدام می کنند.ثبت تجارتی مستلزم انجام اقدامات زیر است:
1-تکمیل و تسلیم فرم اظهارنامه ثبت علامت تجاری به اداره ثبت شرکت ها و مالکیت صنعتی در تهران و به اداره ثبت محل فعالیت در شهرستان ها مشتمل بر مشخصات متقاضی و نوع علامت و کالا یا خدمت مورد نظر که در سه نسخه تنظیم می شود.
2-عدم ثبت یا تشابه علامت مورد نظر تحت اسم دیگر
3-عدم مغایرت با ضوابط و مقررات قانونی
علامت پیشنهادی جهت ثبت در صورت احراز شرایط فوق در روزنامه رسمی کشور منتشر می شود و چنانچه ظرف مدت یک ماه از انتشار آگهی،دعوی یا اعتراضی نسبت به علامت کلمه یا عباراتی که به همراه علامت تجاری بکار برده می شود باید به زبان فارسی نوشته شود.استفاده از حروف لاتین نیز بشرطی مجاز است که اندازه آن ها از اندازه حروف فارسی کوچکتر باشد.

صورتجلسه به نوشته ای گفته می شود که حاوی مذاکرات وتصمیمات اتخاذ شده و مصوبات جلسه های رسمی است. اخذ کارت بازرگانی فوری در طول  تدوین مطالب انواع شرکت های تجاری از مجامع عمومی عادی سالیانه،عادی بطور فوق العاده،فوق العاده و هیئت مدیره سخن گفته شد.من باب یادآوری لازم به توضیح است که مجمع عمومی شرکت سهامی از اجتماع صاحبان سهام تشکیل می شود. مجمع عمومی که عالی ترین رکن شرکت است بنا به ماده 73 قانون تجارت مشتمل بر انواع ذیل می باشد:

1-مجمع عمومی موسس
2-مجمع عمومی عادی
3-مجمع عمومی فوق العاده
اما باید دید که تنظیم صورتجلسات در مجامع فوق چگونه است و چه تصمیمی به موجب چه نوع صورتجلسه ای به مرجع ثبت شرکت ها اعلام می گردد.
همان گونه که در مقالات قبلی ذکر شد،هر نوع تغییری در اساسنامه ی شرکت باید به موجب صورتجلسه مجمع عمومی فوق العاده به ثبت شرکت ها اعلام گردد.بنابراین لازم است ابتدا اعضاء شرکت و یا هیئت رئیسه  جلسه برگزار شده از مواد اساسنامه شرکت اطلاع کافی و کامل داشته باشند،که در این صورت نکات ذیل را  ضمن انشاء و نگارش موضوعات مورد نظر بصورت صورتجلسه قابل قبول تنظیم می نمایند.

• نحوه ی تنظیم صورتجلسات مجمع عمومی فوق العاده:

1-عنوان صورتجلسه،«صورتجلسه ی مجمع عمومی فوق العاده»
2-نام کامل شرکت و نوع حقوقی شرکت  و شماره ثبت
3-سرمایه ثبت شده ی شرکت
4-محل و تاریخ و ساعت برگزاری مجمع و ذکر تعداد اعضاء شرکت کننده در مجمع و در صورت نشر آگهی دعوت،اشاره به روزنامه ناشر و تاریخ و مفاد آگهی
5-در صورتی که تعداد اعضاء شرکت محدود باشد نام و نام خانوادگی و تعداد سهام آن ها
6-تعیین اعضاء هیئت رئیسه(در خصوص شرکت سهامی)
7-نگارش تصمیمات اتخاذ شده در خصوص تغییر ماده یا موادی از اساسنامه شرکت و یا موادی که در صلاحیت مجمع فوق می باشد با ذکر جزئیات مربوط به آن
به عنوان مثال افزایش سرمایه،که باید مشخص شود سرمایه از چه مبلغی به چه مبلغی افزایش یافته،از محل آورده نقدی یا غیر نقدی بوده و طریقه ی عمل مشمول کدامیک از مواد 157 و 158 لایحه اصلاحی قانون تجارت می باشد و نیز تغییرات مربوط به تعداد سهام و یا ارزش اسمی سهام و غیره چگونه است.همچنین ماده مربوط به سرمایه شرکت در اساسنامه نیز که به موجب تصمیم فوق اصلاح گردیده ذکر می گردد.
یا نقل و انتقال سهام با نام  که پس از قید مراتب وفق ماده 40 لایحه اصلاحی قانون تجارت در دفتر ثبت سهام با نام،نام و نام خانوادگی واگذار کننده سهام و تعداد سهام با ذکر مشخصات کامل سجلی و آدرس کامل محل سکونت انتقال گیرنده سهام در صورتجلسه قید می شود.سپس با تعیین وکیل شرکت مشخصات وی را جهت امضاء ذیل دفاتر به ثبت شرکت ها اعلام می نماید.
آنگاه صورتجلسه امضاء و به ضمیمه مدارک لازم به مرجع ثبت شرکت ها تحویل می گردد که البته با درخواست کتبی که به امضاء صاحبان امضاء مجاز شرکت رسیده باشد مرجع ثبت شرکت ها اقدامات لازم را انجام خواهد داد.

• نحوه ی تنظیم صورتجلسات مجمع عمومی :

عادی سالیانه یا عادی بطور فوق العاده
1-عنوان صورتجلسه«صورتجلسه مجمع عمومی عادی سالیانه بطور فوق العاده
2-نام کامل شرکت و نوع حقوقی شرکت و شماره ی ثبت
3-سرمایه ی ثبت شده ی شرکت
4-محل و تاریخ و ساعت برگزاری مجمع و ذکر تعداد اعضاء شرکت کننده در مجمع و در صورت نشر آگهی دعوت،اشاره به روزنامه ناشر و تاریخ و مفاد آگهی
5-تعیین اعضاء هیئت رئیسه(در خصوص شرکت های سهامی)
6-نگارش تصمیمات اتخاذ شده در خصوص تعیین:
الف)اعضاء هیئت مدیره با ذکر نام و نام خانوادگی آنان و اصلی یا علی البدل بودن آن ها
ب)بارزسان شرکت با ذکر مشخصات کامل سجلی آن ها و اصلی یا علی البدل بودن هر یک از آنان همچنین قید نشانی کامل محل سکونت ایشان
ج)تعیین روزنامه کثیرالانتشار
د)تصویب ترازنامه و حساب سود و زیان با ذکر سال مالی مربوط
سپس با تعیین وکیل شرکت مشخصات وی را جهت امضاء ذیل دفاتر به ثبت شرکت ها اعلام می نمایند.
صورتجلسه امضاء و به ضمیمه مدارک لازم و با درخواست کتبی دارندگان امضاء مجاز مراتب انجام تغییرات به ثبت شرکت ها اعلام می گردد.

• صورتجلسه ی هیئت مدیره:

بدیهی است وقتیکه اعضاء هیئت مدیره در صورتجلسه مجمع عمومی عادی یا حسب مورد فوق العاده تعیین می گردند صورتجلسه هیئت مدیره در خصوص تعیین سمت هر یک از اعضاء خود و نیز دارندگان امضاء مجاز شرکت و حسب مورد تعیین وظایف مدیر عامل به مرجع ثبت شرکت ها به انضمام هر یک از صورتجلسات مجامع فوق ارائه می گردد که باید نکات ذیل در آن رعایت و نگارش یافته باشد.
1-عنوان صورتجلسه«صورتجلسه ی هیئت مدیره»
2-نام کامل شرکت،نوع حقوقی شرکت و شماره ی ثبت
3-محل و تاریخ ساعت برگزاری جلسه با ذکر تعداد اعضاء هیئت مدیره شرکت کننده در جلسه و در صورت نشر آگهی دعوت از اعضاء هیئت مدیره و یا دعوت به هر طریق قانونی و مقرر شده،اشاره به آن
4-ذکر نام و نام خانوادگی و سمت هر یک از آنان و نیز ذکر نام و نام خانوادگی مدیر عامل و تصریح به اینکه وی عضو هیئت مدیره نیز می باشد و یا از خارج برای تصدی این سمت انتخاب شده است.
5-معرفی دارندگان امضاء مجاز شرکت با ذکر جزئیات و مواردی که جهت رتق و فتق امورات شرکت نیاز به امضاء دارند.البته جهت معرفی دارندگان حق امضاء مجاز شرکت به ماده مربوط در اساسنامه شرکت نیز باید توجه نمود.سپس صورتجلسه به امضاء حاضرین در جلسه با ذکر نام و نام خانوادگی آن ها رسیده و نگارش صورتجلسه با اشاره به نام و نام خانوادگی غایبیبن در جلسه خاتمه می یابد.
تذکرات:
*شرکت کنندگان در جلسه ذیل صورت جلسه را می بایست امضاء نمایند . ( قدر مسلم نخست نام و نام خانوادگی خود را به طور خوانا مرقوم داشته و در کنار آن امضاء خواهند نمود . )
*در مواردی که صورت جلسه در چند صفحه تنظیم می گردد امضاء ذیل تمام صفحات به وسیله شرکت کنندگان الزامی است و قید نام در جنب امضاء فقط در صفحه آخر خواهد بود .
*ارائه مدارک لازم و مورد نیاز به انضمام صورتجلسه فوق الذکر به مرجع ثبت شرکت ها الزامی است.

• نمونه صورت جلسه تبدیل شرکت سهامی خاص به عام (مواد 278 و 279 و بعد ل.ا.ق.ت)

صورت جلسه هیات مدیره شرکت ................(سهامی خاص)
جلسه هیات مدیره شرکت ..................(سهامی خاص) درساعت...............روز...............مورخ..............با حضور کلیه ی اعضاء در محل شرکت تشکیل گردید.
ابتدا آقای...................رئیس هیات مدیره و مدیر عامل اقدامات انجام شده برای تبدیل شرکت را به شرکت سهامی عام بیان داشتند و اضافه نمودند که برای انجام این منظور باید اقدامات ذیل معمول گردد:
1-تبدیل شرکت به شرکت سهامی عام.
2-تهیه و تنظیم اساسنامه جدید با توجه به مقررات قانون شرکت های سهامی عام.
هیات مدیره با توجه به مراتب فوق مذاکرات لازم انجام و تصمیمات به اتفاق آراء به شرح ذیل اتخاذ نمود:
1-تبدیل شرکت به شرکت سهامی عام و تهیه مقدمات لازم و تنظیم اساسنامه جدید.
2-مقرر گردید مجمع عمومی فوق العاده برای ساعت..........روز............مورخ..............در محل شرکت تشکیل و از کلیه سهامداران دعوت به عمل آید تا نسبت به موارد ذیل شور و مذاکره و اتخاذ ذتصمیم به عمل آید:
الف-تصویب تبدیل شرکت.............(سهامی خاص) به شرکت................(سهامی عام)
ب-تصویب اساسنامه جدید شرکت که با عنایت به مقررات قانونی تنظیم خواهد شد.
ج-تصویب ارزیابی و اظهارنظر کتبی کارشناس رسمی وزارت دادگستری در مورد دارایی و اموال و ماشین آلات شرکت که برای تبدیل شرکت به شرکت سهامی عام ضروری می باشد.
د-تصویب اقداماتی که برای قبول سهام شرکت در بورس اوراق بهادار تهران باید صورت گیرد.
ه-اعطاء اختیارات لازم برای هیات مدیره که کلیه تصمیمات متخذه مجمع عمومی فوق العاده را اجرا نماید.
و-مدیر عامل شرکت موظف است تصمیمات فوق را اجرا نماید.
جلسه در ساعت...............خاتمه یافت.
امضاء هیات مدیره

• نمونه صورت جلسه مجمع موسسین شرکت..............(سهامی خاص)

بسمه تعالی
مجمع عمومی موسسین
صورت جلسه مجمع موسسین شرکت...............(سهامی خاص)
اولین جلسه مجمع عمومی صاحبان سهام در ساعت...........صبح/بعد از ظهر مورخ.........با حضور صد در صد اعضاء موسسین بشرح ذیل در محل شرکت واقع در خیابان ............کوچه .................پلاک..............تشکیل گردید:
1-آقای ............فرزند.........شناسنامه شماره........صادره از .........تعداد ............سهم بانام/بی نام
2-
3-
4-
مجمع عمومی پس از مشاهده حضور کلیه سهامداران و احراز کلیه سرمایه شرکت و پرداخت نقدی 35% مبلغ اسمی هر سهم به حساب شماره .......بانک.......شعبه .........و بحث و بررسی در مورد موضوع شرکت ابتدا هیات رئیسه را به اسامی ذیل انتخاب نمود:
1-آقای/خانم...بعنوان رئیس جلسه
2-آقای/خانم.....بعنوان ناظر
3-آقای/خانم...........بعنوان ناظر
4-آقای/خانم...........بعنوان منشی
مجمع عمومی پس از مشاهده حضور کلیه سهامداران و احراز کلیه سرمایه شرکت و پرداخت نقدی 35% مبلغ اسمی هر سهم به حساب شماره..........بانک..........شعبه......و بحث و بررسی در مورد موضوع شرکت ابتدا هیات رئیسه را به اسامی ذیل انتخاب نمود:
1-آقای/خانم.................بعنوان رئیس جلسه
2-آقای/خانم................بعنوان ناظر
3-آقای/خانم..............بعنوان ناظر
4-آقای/خانم.............بعنوان منشی
متعاقباَ از طرف رئیس جلسه رسمیت مجمع اعلام و در نتیجه همه اعضاء به اتفاق آراء درباره موضوعات مشروحه ذیل:
1-استماع گزارش موسسین
2-بررسی و تصویب اساسنامه شرکت
3-انتخاب هیات مدیره
4-انتخاب بازرسان اصلی و علی البدل
5-تعیین روزنامه کثیرالانتشار برای درج آگهی های شرکت
که دستور جلسه موسسین در مورد تاسیس شرکت قرائت و به اتفاق آراء به تصویب رسید.
ب-اساسنامه شرکت مشتمل بر..............ماده قرائت و تصویب و به امضاء کلیه موسسین رسید.
ج-هیات مدیره از آقایان/خانم1-.......2-...............3-............4-.........برای مدت دو سال به عضویت هیات مدیره انتخاب شدند.
ه-روزنامه ..........بعنوان روزنامه کثیرالانتشارر جهت درج آگهی های مربوط به شرکت تعیین گردید.
و-افراد انتخاب شده با امضاء ذیل صورتجلسه سمت ها و مسئولیت های خود را قبول نمودند.
ز-مجمع به آقای...........وکالت داد تا با مراجعه به اداره ثبت شرکت ها نسبت به ثبت شرکت و مصوبات مجمع و درج آگهی و هر اقدامی که لازم است معمول دارد.
مجمع در ساعت............صبح/بعد از ظهر خاتمه یافت.
محل امضاء هیات رئیسه
امضاء هیات مدیره و بازرسان

• انتخاب هیات مدیره

بسمه تعالی
انتخاب هیات مدیره
اولین جلسه هیات مدیره شرکت................(سهامی خاص)
اولین جلسه هیات مدیره شرکت...............(سهامی خاص) در ساعت.....صبح/بعد از ظهر مورخ...........در محل شرکت تشکیل و نسبت به موارد ذیل به اتفاق آراء اتخاذ تصمیم به عمل آمد:
الف-تعیین سمت و اعضاء هیات مدیره
1-آقای..............به عنوان رئیس هیات مدیره
2-آقای.............به عنوان نایب رئیس هیات مدیره
3-آقای.............به عنوان مدیر عامل
4-آقای............به عنوان عضو هیات مدیره
ب-صاحبان اعضاء مجاز
کلیه اوراق و اسناد تعهد آور و چک ها و سفته ها و بروات و قراردادها و وغیر و با امضاء متفق مدیر عامل و یکی از اعضاء هیات مدیره و با مهر شرکت(یا با امضاء دو عضو هیات مدیره و ممهور به مهر شرکت)معتبر می باشد.
ج-هیات مدیره به آقای...............وکالت داد تا کلیه تشریفات مربوط به ثبت تصمیمات فوق را انجام داده و دفاتر اداره ثبت شرکت ها را از طرف آنان امضاء نماید.
محل امضاء هیات مدیره

• مجمع عمومی سالیانه

بسمه تعالی
صورتجلسه مجمع عمومی عادی سالیانه شرکت............(سهامی خاص)
بر طبق دعوت قبلی مجمع عمومی عادی سالیانه شرکت...........(سهامی خاص) ساعت...........صبح/بعد از ظهر روز......مورخ.........با حضور کلیه سهامداران بشرح ذیل در محل شرکت تشکیل گردید:
1-آقای..................تعداد سهام..................
2-آقای..................تعداد سهام..................
3-آقای..................تعداد سهام..................
4-خانم .................تعداد سهام.................
مجمع عمومی پس از مشاهده حضور کلیه سهامداران بدواَ هیات رییسه را به اسامی ذیل انتخاب نمود:
1-آقای.................به عنوان رئیس جلسه
2-آقای................به عنوان ناظر
3-خانم...............به عنوان ناظر
4-آقای..............به عنوان منشی
پس از انتخاب هیات رئیسه مجمع وارد دستور شد و به شرح ذیل اتخاذ تصمیم نمود:
الف-قرائت دستور جلسه
دستور جلسه توسط رئیس مجمع به شرح ذیل قرائت گردید:
1-استماع گزارش هیات مدیره و بازرس قانونی شرکت
2-تصویب ترازنامه و حساب سود و زیان سال مالی
3-تصویب میزان سود سهام و مبالغ انتقال یافته به حساب اندوخته ها
4-انتخاب بازرسان اصلی و علی البدل
5-انتخاب مدیران
6-تعیین خط مشی و تصویب بودجه پیشنهادی سال آتی شرکت
7-تعیین روزنامه کثیرالانتشار برای درج آگهی های شرکت
ب-استماع گزارش هیات مدیره و بازرس قانونی
گزارش هیات مدیره و گزارش بازرس یا بازرسان شرکت،قرائت شد و توضیحات کافی در مورد هر یک از آن ها به استماع مجمع رسیده و سوالات صاحبان سهام در مورد گزارش بازرس قانونی و صورتحساب های مالی مورد توجه قرار گرفت.
ج-رسیدگی به ترازنامه و حساب و سود و زیان و حساب های مالی
ترازنامه و حساب سود و زیان شرکت پس از استماع گزارش هیات مدیره و بازرس/بازرسان شرکت،برای سال منتهی به ماه و سال..........به شرح مذکور در صفحات .........تا ..........گزارش هیات مدیره مورد بررسی قرار گرفت سود ویژه /زیان شرکت به میزان..........ریال می باشد.همچنین تعدیلات مربوط به سنوات مالی گذشته مورد تصویب مجمع واقع گردید.
د-تصویب میزان سود سهام و مبالغ انتقال یافته به حساب اندوخته ها
تقسیم سهم سودی به مبلغ .............ریال بین صاحبان سهام از محل..........مقرر گردید و علاوه بر میزان 5 درصد از سود ویژه سالیانه که باید طبق مقررات لایحه اصلاحی قسمتی از قانون تجارت به حساب اندوخته قانونی انتقال یابد مبلغ..........ریال از محل..............به اندوخته ها منتقل گردد.
ه-انتخاب بازرس یا بازرسان شرکت
آقای ...............به سمت بازرس اصلی و آقای...................به سمت بازرس علی البدل شرکت برای مدت یک سال انتخاب گردیدند.
و-انتخاب مدیران
آقایان:1-............2-...............3-.............4-..........خانم به سمت اعضای هیات مدیره برای مدت دو سال انتخاب شدند.
ز-تعیین خط مشی و تصویب بودجه سال آتی
..................
ح-تعیین روزنامه کثیرالانتشار شرکت
روزنامه ...........به عنوان روزنامه کثیرالانتشار جهت درج آگهی های مربوط به شرکت تعیین گردید.
جلسه در ساعت..............خاتمه یافت.
ط-مجمع به آقای............وکالت داد تا با مراجعه به اداره ثبت شرکت ها نسبت به ثبت مراتب و درج آگهی هر اقدامی که لازم است معمول دارند.
محل امضا هیات رئیسه
1-آقای.............رئیس مجمع
2-آقای............ناظر
3-خانم............ناظر
4-آقای..........منشی
محل امضاء مدیران و بازرسان

• افزایش سرمایه

بسمه تعالی
صورتجلسه مجمع عمومی فوق العاده شرکت..................(سهامی خاص)
بر طبق دعوت قبلی مجمع عمومی فوق العاده شرکت...........(سهامی خاص) ساعت صبح/بعد از ظهر روز مورخ...........به تجویز ............تبصره ذیل ماده 97 متن اصلاحی قانون تجارت با حضور کلیه سهامداران به شرح ذیل در محل شرکت تشکیل گردید:
1-آقای................دارنده .................سهم
2-آقای...............اصالتاَ و ولایتاَ دارنده...............سهم
3-خانم.............دارنده............سهم
4-آقای............دارنده............سهم
ابتداء آقای.............رسمیت جلسه را اعلام و اظهار داشتند به طوری یکه استحضار دارند غرض از تشکیل مجمع امروز استماع گزارش هیات مدیره در مورد افزایش سرمایه است،مجمع پس از مشاهده حضور کلیه سهامداران بدواَ هیات رئیسه را به اسامی ذیل انتخاب نمود:
1-آقای...............به عنوان رئیس جلسه
2-آقای..............به عنوان ناظر
3-خانم.............به عنوان ناظر
4-آقای............به عنوان منشی
مجمع پس از انتخاب هیات رئیسه وارد دستور شد و تصمیماتی به شرح ذیل به اتفاق آراء اتخاذ نمود:
1-گزارش هیات مدیره و توضیحات مدیر عامل درباره لزوم افزایش سرمایه شرکت استماع و پس از شور و تبادل نظر مجمع عمومی فوق العاده به اتفاق آراء تصویب کرد که سرمایه شرکت به مبلغ ...........ریال افزایش یابد و ماده ..........اساسنامه به شرح ذیل اصلاح شد:
"ماده .............سرمایه و سهام شرکت:سرمایه شرکت مبلغ..............ریال است که به ............سهم ..........هزار ریالی بی نام/با نام تقسیم و تماماَ پرداخت شده است."
نظر به اینکه موضوع دیگری در دستور جلسه نبود مجمع در ساعت ...............خاتمه یافت.مجمع به آقای .........وکالت داد تا با مراجعه به اداره ثبت شرکت ها نسبت به ثبت و درج آگهی در روزنامه هر اقدامی که لازم باشد انجام دهد.
محل امضاء هیات رئیسه مجمع

• انتخاب هیات مدیره

بسمه تعالی
انتخاب هیات مدیره
صورتجلسه مجمع عمومی عادی به طور فوق العاده شرکت..............(سهامی خاص) بر طبق دعوت قبلی و به تجویز تبصره ذیل ماده 97 قانون اصلاحی قسمتی از قانون تجارت مصوب مجمع عمومی عادی به طور فوق العاده شرکت.........سهامی خاص در ساعت...........روز...........مورخ.............یا حضور کلیه سهامداران به شرح ذیل در محل شرکت تشکیل گردید:
1-آقای................دارنده.................سهم
2-آقای................دارنده.................سهم
3-آقای................دارنده.................سهم
4-آقای................دارنده.................سهم
ابتدا آقای .......رسمیت جلسه را اعلام و اظهار داشتند به طوری که اطلاع دارند منظور از تشکیل مجمع عمومی عادی به طور فوق العاده امروز انتخاب اعضاء جدید هیات مدیره شرکت می باشد.
سپس مجمع مبادرت به انتخاب هیات رئیسه به شرح ذیل نمود:
1-آقای................به عنوان رئیس جلسه
2-خانم...............به عنوان ناظر
3-آقای.............به عنوان ناظر
4-آقای............به عنوان منشی
پس از انتخاب هیات رئیسه مجمع وارد دستور شد و به شرح ذیل اخذ تصمیم نمود:
آقایان:1-.............2-...............3-............4-...............برای مدت دو سال به عنوان اعضاء هیات مدیره انتخاب شدند.
چون موضوع دیگری در دستور جلسه نبود مجمع در ساعت .................خاتمه یافت.
مجمع به آقای.............وکالت داد تا با مراجعه به اداره ثبت شرکت ها نسبت به ثبت مراتب فوق و درج آگهی در مطبوعات اقدام نماید.
امضاء هیات رئیسه مجمع............هیات مدیره

• تبدیل شرکت با مسئولیت محدود به سهامی خاص

صورتجلسه مجمع عمومی فوق العاده شرکت .........................با مسئولیت محدود
مجمع عمومی فوق العاده شرکت ..................با مسئولیت محدود ثبت شده به شماره ...............با حضور کلیه شرکاء در ساعت................روز.....................مورخ.............در محل شرکت تشکیل و تصمیمات ذیل اتخاذ گردید:
1-در مورد وضعیت حقوقی شرکت بحث و مذاکره شد و نوع شرکت از مسئولیت محدود به سهامی خاص تبدیل گردید.
2-اساسنامه مشتمل بر .............ماده به تصویب و امضاء کلیه سهامداران رسید.
3-سرمایه شرکت مبلغ..........ریال که به ...............سهم هزار ریالی با نام/بی نام تماماَ پرداخت گردید که با توجه به میزان سهم الشرکه شرکاء میزان سهام هر یک از سهامداران شرکت به شرح ذیل تعیین گردید:
الف-آقای..............دارنده..........سهم.................بانام/بی نام
ب-آقای..............دارنده............سهم.................بانام/بی نام
ج-آقای..............دارنده............سهم..................بانام/بی نام
د-آقای..............دارنده............سهم..................بانام/بی نام
4-پس از تبدیل نوع شرکت به سهامی خاص به تجویز ماده 88 قانون اصلاحی 1-...........2-...........3-...........4-...........خانم..............به سمت اعضاء هیات مدیره شرکت برای مدت دو سال انتخاب شدند.
5-برای تعیین بازرس اصلی و علی البدل بحث و مذاکره شد و پس از اخذ رای آقای .............به سمت بازرس اصلی و آقای.............به سمت بازرس علی البدل برای مدت یک سال انتخاب گردیدند.
6-روزنامه ...............به عنوان روزنامه کثیرالانتشار جهت درج آگهی های مربوط به شرکت تعیین کردند.
7-افراد انتخاب شده با امضاء ذیل صورتجلسه سمت ها و مسئولیت های خود را قبول نمودند.
8-مجمع به آقای................وکالت داد تا با مراجعه به اداره ثبت شرکت ها نسبت به ثبت شرکت و مصوبات مجمع و درج آگهی در مطبوعات و هر اقدامی که لازم است معمول دارد.
محل امضاء هیات مدیره
محل امضاء هیات مدیره و بازرسان

• انحلال شرکت

بسمه تعالی
صورتجلسه مجمع عمومی فوق العاده شرکت.................(سهامی خاص)
بر طبق دعوت قبلی مجمع عمومی فوق العاده شرکت ...............(سهامی خاص) در ساعت..........روز..............مورخ............با حضور کلیه صاحبان سهام به شرح ذیل(با حضور دارندگان...........سهم از کل................سهام شرکت) در محل شرکت تشکیل گردید:
1-آقای.............دارنده..............سهم
2--آقای.............دارنده..............سهم
3-آقای.............دارنده..............سهم
4-آقای.............دارنده..............سهم
ابتدا آقای.............به سمت رئیس جلسه و آقایان .............و..................به سمت نظار و خانم ............به سمت منشی جلسه انتخاب گردیدند و پس از انتخاب هیات رئیسه مجمع وارد دستور شد و تصمیماتی به شرح ذیل اتخاذ نمود:
شرکت..........(سهامی خاص) به علت.............منحل اعلام و ........به سمت مدیر تصفیه/هیات تصفیه  انتخاب شدند/شد.محل تصفیه ...........می باشد.
هیات تصفیه/مدیر تصفیه اقرار به دریافت دارایی و دفاتر و اسناد شرکت نمود و با امضاء ذیل صورتجلسه قبولی خود را اعلام نمودند/نمود.
چون موضوع دیگری در دستور جلسه نبود مجمع در ساعت .............خاتمه پذیرفت.
امضاء هیات رئیسه
هیات تصفیه/مدیر تصفیه

شرکت ها از قدیم معمول بوده اند اما اهمیتی را که امروزه دارند دارا نبوده اند. ثبت شرکت در آن زمان شرکت بیشتر جنبه خانوادگی و اعتماد به یکدیگر را داشته و حوزه عمل آن ها محدود بوده است.
اصل شرکت را در اداره اموال خانواده می توان پیدا نمود که اعضای خانواده مسئولیت اداره اموال خانواده را به عهده می گرفتند ، بعداَ شرکت توسعه پیدا می کند و مشارکت اشخاصی که عضو یک خانواده نیستند، معمول می شود،ولی اساس این شرکت به شخصیت شرکاء استوار بوده و شرکاء شخصاَ مسئول اعمال شرکت می باشند.
بویژه ، از آغاز قرن 12 شرکت ها با سرعت چشم گیری در سراسر جهان ، رو به توسعه نهاده و رواج پیدا کردند.
در کشور ما نیز خصوصاَ طی چند دهه اخیر تشکیل شرکت های تجاری اعم از خصوصی،عمومی،تعاونی و دولتی رشد چشمگیری داشته است.در حال حاضر بیش از یک میلیون شرکت تجاری در اقسا نقاط  کشور فعال می باشند که اگر افراد ذی نفع در هر یک از این شرکت ها در نظر گرفته شود،طیف وسیعی از افراد با حقوق شرکت های تجاری ارتباط مستقیم دارند.

 

• مرجع ثبت

در ایران ، مقررات مربوط به شرکت های تجاری در اولین قانون تجارت که در سال های 1303 و 1304 شمسی به تصویب رسید پیش بینی شد و سپس قانون تجارت مصوب 13 اردیبهشت ماه 1311 تحت 203 ماده مقرراتی راجع به شرکت های تجاری پیش بینی نمود که 74 ماده آن مخصوص شرکت های سهامی است.
مرجع ثبت شرکت ها در تهران " اداره ثبت شرکت ها و مالکیت صنعتی " و در خارج از تهران اداره ثبت اسناد مرکز اصلی شرکت است که دفتر مخصوصی برای این کار دارد.
ضمناَ به موجب ماده 4 اصلاح آیین نامه ثبت شرکت ها " در محلی که اداره یا شعبه ثبت موجود است برای ثبت شرکت های داخلی....متصدی مخصوصی از طرف اداره محل ثبت تعیین خواهد شد".
و اگر در محل شرکت هیچیک ازین مراجع نباشد در دفتر اسناد رسمی یا در دفتر دادگاه ثبت می شود مشروط بر اینکه ظرف سه ماه پس از تاسیس اداره ثبت ددر محل شرکت به ثبت آن اقدام شود.

• ضرورت ثبت

هر شرکت تجارتی زمانی معتبر است و از نظر قانونی رسمیت دارد که به ثبت رسیده باشد . بنابراین ثبت شرکت ها الزامی است و دولت می بایست حدالمقدور در تشکیل آن ها نظارت نماید تا وسیله ای برای سواستفاده نباشد.
سوالی که ممکن است مطرح شود اینست که به موجب کدام یک از این قوانین الزامی بودن آن ها تصریح شده است؟
در این خصوص سه قانون به قرار ذیل وجود دارد:
1-ماده 195 قانون تجارت که می گوید:"ثبت کلیه شرکت های مذکور در این قانون الزامی و تابع جمیع مقررات قانون ثبت شرکت ها است"
2-برابر قانون ثبت اسناد،ثبت شرکتنامه ها اجباری می باشد.
3-بموجب تبصره 1 ماده 5 قانون اصلاح قانون نظام صنفی مصوب 31/2/1368 ثبت شرکت ها الزامی می باشد.
4-نظامنامه قانون تجارت وزارت عدلیه مصوب 1311 ثبت شرکت های تجارتی را الزامی نموده است.بنابراین با توجه به مواد مذکور هر گاه یکی از شرکت های تجارتی مراحل مربوط به ثبت را طی ننمایند و به ثبت نرسد رسمیت نداشته و بلکه بر خلاف قانون بوده و مراجع ذیصلاح می توانند از انجام فعالیت های آن جلوگیری نمایند.
با اجرای مقررات ثبت شرکت ها نتایج ذیل حاصل می شود:
1.شرکت بعنوان یک شخص قانونی واجد حقوق و تکالیف معرفی و شناخته می شود.
2.می تواند منشاء آثار و اعمال و مصدر معاملات و روابط مالی و اقتصادی بشود.
3.رسمیت اساسنامه و شرکتنامه و سایر اسناد شرکت تسجیل می گردد و مثل اسناد عادی در معرض ایراد و تزلزل نیست و  بعد ها هیچ یک نمی توانند مانند اسناد غیر رسمی از وجود شرکت نامه و اساسنامه  و سایر تصمیماتی که به ثبت می رسد اظهار بی اطلاعی نموده و یا به ایراداتی که درباره ی اسناد غیر رسمی ممکن است وارد نمود استناد نمایند.
4. ثبت شرکت از لحاظ معامله کنندگان با شرکت در درجه ای از اهمیت است که بدون مراجعه به آن اغلب نمی توانند معامله کنند.زیرا کسی که قرارداد مهمی با شرکت منعقد می نماید یا معامله ی مهمی انجام می دهد باید بداند که سرمایه ی شرکت تا چه اندازه است و اختیار مدیران شرکت تا چه حدود بوده و بالاخره قدرت و توانایی این شخصیت حقوقی به چه میزان است.مواد مهم و لازم هر شرکت در جراید کثیرالانتشار آگهی می شود تا همه از آن مستحضر باشند،علاوه بر آن،به نحوی که در اغلب ممالک معمول است هر شخص خارجی ولو این که ظاهراَ ذینفع نباشد می تواند به پرونده ای که برای ثبت شرکت تشکیل شده مراجعه و از محتویات آن اطلاع حاصل کند.در کشور ما این قسمت ضمن آیین نامه ی مصوبه ی خرداد 1310 و مقررات 10 اسفند 1327 وزارت دادگستری مقرر گردیده «مراجعه به دفاتر ثبت شرکت ها اعم از ایرانی و خارجی برای عموم آزاد و هر ذینفعی می تواند از مندرجات آن سواد مصدق تحصیل کند» .
5.در موقع انحلال یا ورشکستگی با مقررات خاصی به وضع مالی شرکت رسیدگی می شود.
علاوه بر مراتب،قاعده الزامی بودن ثبت شرکت ها به دولت امکان می دهد که تحقیقات و رسیدگی های دقیقی نسبت به مقدمات تشکیل و کیفیت بوجود آمدن شرکت انجام گردد تا از تشکیل شرکت هایی که مقررات را رعایت نکرده اند جلوگیری به عمل آید.

• جریان ثبت

برای ثبت شرکت اظهارنامه تقاضای ثبت و تقاضانامه ثبت شرکت باید بر اساس قانون و آیین ثبت شرکت تقدیم گردد و برای انجام این امر اوراق چاپی مخصوص به وسیله اداره ثبت شرکت ها تهیه و تنظیم شده که متقاضی ثبت شرکت آن ها را در دو نسخه تنظیم و تسلیم مرجع ثبت می نماید.
وفق ماده 196 قانون تجارت اسناد و نوشتجاتی که برای به ثبت رسانیدن شرکت لازم است در نظامنامه وزارت عدلیه معین شده که به طور خلاصه به شرح ذیل می باشد:
1.شرکت نامه حاوی مشخصات شرکت
2.اساسنامه
3.صورتجلسه مجمع عمومی که توسط اعضاء امضا شده باشد.
4.صورتجلسه انتخاب هیات مدیره و قبولی آنان
5.رسید سرمایه
پس از تنظیم اسناد و مدارک مزبور به سامانه ی اداره ی ثبت شرکت ها مراجعه نموده و اطلاعات خواسته شده را تکمیل نمایید.سپس مدارک را از طریق پست به اداره ثبت شرکت ها ارسال فرمایید.
پس از تسلیم اسناد به مرجع ثبت شرکت ها و انجام بررسی های لازم و ثبت مراتب در دفتر مخصوص ثبت و دفتر دیگری که شماره ردیف و خلاصه شرکتنامه و اساسنامه در آن درج می شود خلاصه مفاد شرکتنامه باید ظرف مدت یک ماه در روزنامه رسمی کشور و یک روزنامه کثیرالانتشار مرکز اصلی شرکت ( به هزینه شرکت ) درج و منتشر شود.
طبق ماده 7 نظامنامه قانون تجارت خلاصه مذکور باید حاوی موارد ذیل باشد:
1-نام ، نوع ، موضوع ، مرکز فعالیت و آدرس و مشخصات شرکت
2-شماره و تاریخ ثبت شرکت
3-میزان سرمایه ( با قید مقدار پرداخت و تعهد شده )
4- اسامی مدیر یا مدیران شرکت
5- تاریخ آغاز و خاتمه فعالیت شرکت ( در صورتیکه شرکت برای مدت محدود تشکیل شده باشد.)
لازم به ذکر است در شرکت های تضامنی و مختلط ، اسامی شرکاء ضامن نیز علاوه بر موارد فوق باید آگهی شود.

• تغییرات ثبت

به موجب ماده 200 قانون تجارت : " در هر موقع که تصمیماتی برای تغییر اساسنامه شرکت یا تمدید مدت شرکت زاید بر مدت مقرر یا انحلال شرکت ( حتی در مواردی که انحلال بواسطه انقضاء مدت شرکت صورت می گیرد ) و تعیین کیفیت تغییر حساب یا تبدیل شرکاء یا خروج بعضی از آن ها از شرکت یا تغییر اسم شرکت اتخاذ شود " باید تصمیمات مزبور طی صورت جلسه رسمی شرکت تنظیم و به امضاء تصمیم گیرندگان برسد و به همان طریقی که در ثبت بدوی شرکت عمل شده بود ثبت و اقدام و انتشار تصمیمات مزبور شود.
در ماده 9 نظامنامه اضافه شده است که : " در هر موقعی که مدیر یا مدیران شرکت تغییر می نمایند " و همچنین در موقع رفع موجبات بطلان باید تصمیمات متخذه ثبت و انتشار یابد.

• ضرورت اخذ کد اقتصادی

کد اقتصادی شماره ی منحصر به فرد 12 رقمی است که توسط سازمان امور مالیاتی به واجدان شرایط فعالان اقتصادی تخصیص داده می شود. گرفتن کارت بازرگانی فوری هر شرکت و یا موسسه پس از ثبت  شرکت و از تاریخ ثبت آن به مدت 2 ماه زمان دارد تا با مراجعه به اداره ی دارایی مستقر در محدوده ی فعالیت خود،نسبت به تشکیل پرونده ی مالیاتی و اخذ کد اقتصادی اقدام نماید. چنانچه شرکت ها جهت اخذ کد اقتصادی اقدام ننمایند از معافیت های مالیاتی ماده ی 105 قوانین سازمان مالیاتی کشور محروم خواهند شد.در این ماده آمده است:درآمد شرکت ها و درآمد ناشی از فعالیت های انتفاعی سایر اشخاص حقوقی از منابع مختلف در ایران یا خارج از ایران تحصیل می شود.پس از وضع هزینه های حاصل از منابع غیر معاف و کسر های مقرر به استثنای مواردی که طبق مقررات این قانون دارای نرخ جداگانه ای می باشد،مشمول مالیات حداکثر به نرخ بیست و پنج درصد خواهند بود.علاوه بر محرومیت از مزیت فوق،اخذ کد اقتصادی یک تکلیف مالیاتی است.
سازمان امور مالیاتی کشور،از طریق کد اقتصادی قادر خواهد بود صورتحساب ها،دفاتر قانونی و فاکتورها را به راحتی بررسی کند و مالیات را بر اساس اسناد و مدارک به طور مستند محاسبه نماید.
از سویی دیگر،داشتن  کد اقتصادی  برای اشخاص حقیقی و حقوقی جهت صادرات و واردات و اخذ کارت بازرگانی نیز ضروری است.وقتی یک شرکت تشکیل می شود ، بدون داشتن پرونده مالیاتی نمی تواند کد اقتصادی بگیرد، لذا شرکت نمی تواند با جایی قرارداد ببندد و شروع به فعالیت نماید.

 

• اقدامات لازم جهت اخذ کد اقتصادی

هر شخص حقیقی و حقوقی جهت تعیین میزان مالیات پرداختی خود و اخذ کد اقتصادی می بایست برای تشکیل پرونده و تعیین حوزه مالیاتی اقدام نماید.در ذیل به بررسی اقدامات لازم جهت اخذ کد اقتصادی می پردازیم. شایان ذکر است کارشناسان مجرب فکر برتر با دارا بودن تجربه و تخصص در این زمینه می توانند بهترین یاری رسان شما بزرگواران باشند.برای این منظور، می توانید با کارشناسان فوق حرفه ای ما در ارتباط باشید.
_ مرحله اول : تشکیل پرونده مالیاتی
مراحل تشکیل پرونده مالیاتی به قرار ذیل است:
1.تشکیل پرونده جهت مالیات عملکرد
2.پیش ثبت نام در تارنمای http://e2.tax.gov.ir 
3.تشخیص حوزه مالیاتی و ممیز با توجه به آدرس ( توسط کارشناسان حقوقی زبده ثبت شرکت فکر برتر صورت می گیرد).
4.پیش ثبت نام ارزش و تحویل مدارک
5.دریافت شماره پرونده و کد واحد مالیاتی ارزش افزوده و پس از ارجاع پرونده 
6.پس از دریافت تمامی شماره پرونده ها لازم است آن را در سامانه ثبت نام کد اقتصادی وارد نمایید تا ثبت نام کد اقتصادی تکمیل شود.
_ مرحله دوم : تعیین حوزه مالیاتی
جهت تعیین حوزه ی مالیاتی،می بایست به نزدیک ترین اداره امور مالیاتی مراجعه فرمایید و با دادن آدرس ، حوزه و ممیز خود را پیدا کنید.
_ مرحله سوم : فراهم نمودن مدارک مورد نیاز
مدارک لازم جهت تشکیل پرونده و درخواست کد اقتصادی شخص حقوقی  عبارت است از :
1.کپی برابر با اصل مدارک ثبتی:
شرکت سهامی خاص ( آگهی تاسیس، تغییرات ؛ اساسنامه ، اظهارنامه )
شرکت با مسئولیت محدود ( آگهی تاسیس، تغییرات ؛ اساسنامه ، تقاضانامه ، شرکتنامه )
2.کپی برابر با اصل مدارک هویتی مدیران( شناسنامه و کارت ملی )
3.اجاره نامه رسمی با کد رهگیری یا سند مالکیت به نام شرکت ( یا سند مالکیت به نام یکی از اعضای هیات مدیره باشد.ضمناَ سند باید تک برگی باشد در غیر این صورت اگر سند دفترچه ای است باید همراه با پایان کار باشد).
4.قبض تلفن ( بدون مغایرت کد پستی با آخرین آگهی و اجاره نامه یا سند )
5.تکمیل دفتر چه ثبت نام اشخاص حقوقی
6. مهر شرکت
7.پرداخت 2 در هزار سرمایه شرکت
8.گواهی امضاء در دفتر خانه اسناد رسمی
9.وکالتنامه شرکتی ( موکل : شرکت   وکیل : نماینده موسسه فکر برتر )

• مدت زمان لازم برای تعیین حوزه مالیاتی ( تشکیل پرونده مالیاتی ) و اخذ کد اقتصادی :

تشکیل پرونده مالیاتی در تمام حوزه ها به جز حوزه ی مالیاتی غرب تهران حدود یک هفته زمان می برد، در حوزه مالیاتی غرب تهران به خاطر بازدید اداره ی دارایی مستغلات از محل شرکت، تشکیل پرونده مالیاتی به زمان بیشتری نیاز دارد.
پس از تشکیل پرونده مالیاتی، می توان اقدام به دریافت شماره اقتصادی نمود که دریافت آن در حدود 2 الی 3 هفته زمان می برد.

• هزینه لازم جهت تعیین حوزه مالیاتی ( تشکیل پرونده مالیاتی ) و اخذ کد اقتصادی :

هزینه لازم جهت تعیین حوزه مالیاتی 2.500.000 ریال و جهت اخذ کد اقتصادی 2.500.000 ریال و جمعاَ 5.000.000 ریال می باشد.

• نکته :

_ کارت اقتصادی به آدرس شرکت یا مکانی که طبق آن تشکیل پرونده گردیده پست می گردد.
_ چنانچه پس از دریافت کارت شماره اقتصادی تغییراتی در اطلاعات هویتی اشخاص حقیقی حادث شود لازم است فرم نمونه را تکمیل و به همراه مدارک مثبته به حوزه مربوطه یا اداره صادر کننده کارت تحویل داده شود تا نسبت به ثبت تغییرات و اصلاح کارت ، اقدامات لازم به عمل آید.

در طول حیات شرکت ممکن است شرایطی پیش آید و افزایش سرمایه ضرورت یابد.علل افزایش سرمایه متعدد است. هزینه پلمپ دفاتر اگر شرکت بخواهد فعالیت های خود را توسعه دهد با افزایش سرمایه ، امکانات مالی آن افزایش می یابد.اگر بخواهد به جای افزایش سرمایه از اشخاص ثالث وام بگیرد بر بدهی های خود افزوده است ؛ در حالی که آورده های جدید ناشی از افزایش سرمایه جنبه مثبت دارایی او را بیشتر می کند.شرکت به جای مراجعه به اشخاص ثالث می تواند از امکانات شرکا یعنی اندوخته های شرکت و سود تقسیم نشده یا مبالغ حاصل از اضافه ارزش سهام جدیدی که ممکن است صادر کرده باشد و متعلق حق شرکاست ، استفاده کند.سرانجام اینکه می تواند طلب های اشخاص از خود را در قبال تخصیص سهام به آنان تهاتر کند.مجموعه این فروض را می توان در قالب دو فرض مهم عنوان کرد : تصمیم شرکت به افزایش سرمایه از طریق مراجعه به عموم و تصمیم شرکت به استفاده از امکانات مالی شرکای شرکت برای افزایش سرمایه
پس از اخذ تصمیم راجع به افزایش سرمایه ، باید مراتب از طریق نشر آگهی در روزنامه کثیرالانتشاری که آگهی های مربوط به شرکت در آن نشر می گردد،به اطلاع صاحبان سهام برسد.

• درج آگهی در روزنامه

قانونگذار برای اطلاع عموم و بالطبع اطلاع شرکا از تصمیم مجمع عمومی در مورد افزایش سرمایه انتشار برخی آگهی های راجع به تصمیم مزبور را ضروری تلقی کرده است.
به موجب ماده 169 لایحه قانونی 1347 : " در شرکت های سهامی خاص پس از اتخاذ تصمیم راجع به افزایش سرمایه از طریق انتشار سهام جدید باید مراتب از طریق نشر آگهی در روزنامه کثیرالانتشاری که آگهی های مربوط به شرکت در آن نشر می گردد به اطلاع صاحبان سهام برسد.در این آگهی باید اطلاعات مربوط به افزایش سرمایه و مبلغ اسمی سهام جدید و حسب مورد مبلغ اضافه ارزش سهم و تعداد سهامی که هر صاحب سهم به نسبت سهام خود حق تقدم در خرید آن ها را دارد و مهلت پذیره نویسی و نحوه پرداخت ذکر شود.در صورتی که برای سهام جدید شرایط خاصی در نظر گرفته شده باشد چگونگی این شرایط در آگهی قید خواهد شد".
ماده 170 لایحه مذکور مقرر می کند:" در شرکت های سهامی عام پس از اتخاذ تصمیم راجع به افزایش سرمایه از طریق انتشار سهام جدید باید آگهی به نحو مذکور در ماده 169 منتشر و در آن قید شود که صاحبان سهام بی نام برای دریافت گواهینامه حق خرید سهامی که حق تقدم در خرید آن را دارند ظرف مهلت معین که نباید کم تر از بیست روز باشد به مراکزی که از طرف شرکت تعیین و در آگهی قید شده است مراجعه کنند.برای صاحبان سهام با نام گواهینامه های حق خرید باید توسط پست سفارشی ارسال گردد".
به موجب ماده 171 لایحه قانونی 1347 : " گواهینامه خرید سهم مذکور در ماده فوق باید مشتمل بر نکات ذیل باشد :
1.نام و شماره ثبت و مرکز اصلی شرکت
2.مبلغ سرمایه فعلی و همچنین مبلغ افزایش سرمایه؛
3.تعداد و نوع سهامی که دارنده گواهینامه حق خرید آن را دارد، با ذکر مبلغ اسمی سهم و حسب مورد مبلغ اضافه ارزش آن؛
4.نام بانک و مشخصات حساب سپرده ای که وجوه لازم باید در آن پرداخت شود ؛
5.مهلتی که طی آن دارنده گواهینامه می تواند از حق خرید مندرج در گواهینامه استفاده کند ؛
6.هر گونه شرایط دیگری که برای پذیره نویسی مقرر شده باشد.
تبصره: گواهینامه حق خرید سهم باید به همان ترتیبی که برای امضای اوراق سهام شرکت مقرر است به امضا برسد.
در مورد دو ماده 169 و 170 باید گفت این مواد در فرضی قابلیت اجرا دارد که مجمع عمومی حق تقدم صاحبان سهام را در پذیره نویسی سهام جدید از آنان سلب نکرده باشد.این نکته که در ماده 157 آیین نامه اجرای قانون 1966 فرانسه به صراحت ذکر شده است ، از مفاد ماده 172 لایحه قانونی 1347 نیز به خوبی استنتاج می شود.
به موجب ماده اخیر : " در صورتی که حق تقدم در پذیره نویسی سهام جدید از صاحبان سهام سلب شده باشد یا صاحبان سهام از حق تقدم خود ظرف مهلت مقرر استفاده نکنند، حسب مورد ، تمام یا باقیمانده سهام جدید عرضه و به متقاضیان فروخته خواهد شد". طرز تلقی مزبور کاملاَ منطقی است ، چه اگر حق تقدم صاحبان سهام به طور کامل سلب شده باشد ، انتشار آگهی به منظور دعوت از آنان برای استفاده از حق تقدم خود عمل لغوی خواهد بود.

در دوره ی معاصر، طیف فعالیت های تجاری بسیار گسترده تر از قبل گردیده است. بخش اعظم این فعالیت ها در قالب شرکت های تجاری صورت می گیرد. ثبت شرکت ها دارای پیچیدگی های حقوقی است به همین دلیل آن را به موسسات حقوقی می سپارند اما باید دید که ثبت شرکت توسط خودمان نیز امکانپذیر است؟ قانون مدنی شرکت را در ماده ی 571 به این طریق تعریف می نماید: شرکت عبارت است از اجتماع حقوق مالکین متعدد در شئ واحد به نحو اشاعه. لیکن شرکت تجاری در قانون تجارت تعریف نشده، بلکه فقط اقسام آن شمرده شده است که با توجه به کلمه ی شرکت نامه در ماده ی 36 همان قانون واستفاده از مبانی و اصول حقوقی و روح قانون می توانیم شرکت تجاری را چنین تعریف کنیم: شرکت تجارتی عبارت از آن است که به موجب قرارداد دو یا چند نفر هر یک مقداری سرمایه می گذارند و با آن عملیات تجاری انجام می دهند و سود و زیان حاصله را تقسیم می کنند.

 شرکت های تجاری اختیاری بوده و در نتیحه ی عقد حاصل می شوند و به موجب قرارداد خواهند بود. قرارداد شرکت مثل همه ی عقود و قراردادها باید شرایط عمومی صحت نظیر قصد و رضا، اهلیت، معین بودن بودن موضوع، قانونی بودن جهت و هدف را داشته باشد، علاوه بر شرایط عمومی، شرایط اختصاصی شرکت از جمله وجود شرکا، همکاری شرکا، سرمایه گزاری، اشتغال به معاملات تجاری، تقسیم سود و زیان نیز می بایست رعایت گردد.با رعایت تمامی این شرایط، شرکت تشکیل شده محسوب می گردد لیکن به عنوان یک الزام قانونی می بابست به ثبت نیز برسد چرا که نظر به اهمیت شرکت های تجاری و اثراتی که بر آن مترتب است، منجمله داشتن شخصیت حقوقی، دولت باید حتی المقدور در تشکیل آن ها نظارت نماید تا وسیله ای برای سواستفاده نباشد.

 ثبت شرکت نه تنها وسیله ای است که دولت بدین طریق مقررات شرکت های تجارتی را کنترل می نماید،  بلکه فواید مهم دیگری هم دارد که از لخاظ شرکای شرکت و مراجعین آن، دارای اهمیت بسیار است. لذا اگرچه برای تشکیل شرکت های تجارتی و بوجود آمدن واقعی قانونی آن ها حصول توافق و تراضی بین تشکیل دهندگان و رعایت و اجرای مقررات عمومی قانون تجارت درباره ی هر یک از شرکت ها کافی است، ولی برای اینکه شناسایی قانونی از شرکت بعمل آید و بتواند بعنوان شخص حقوقی معرفی شود ضرورت دارد که کیفیت تشکیل و جریان تاسیس آن با رعایت تشریفات و مقررات قانونی به ثبت برسد.

ثبت شرکت ها نه تنها برای معرفی و شناسایی است، بلکه از نظر قانون و حاکمیت اجتماع، به منظور کسب وجود قانونی است، بطوریکه پیش از ثبت، اعتبار وجود مشخص قانونی را ندارد. لذا در صورتی که شرکت بصورت یکی از شرکت های مندرج در قانون درنیاید و به ثبت نرسد اولاً شرکت مزبور تضامنی محسوب خواهد شد که شرکای عادی حاضر به عدم ثبت و قبول مسئولیت تضامنی نیستند و این خود ضمانت اجرای ثبت است.ثانیاً غرامت مندرج را باید بپردازد ثالثاً مجازات های مندرج در قانون ثبت شرکت ها را تحمل نماید.

علاوه بر مجازات های مزبور طبق ماده ی 198 چنین شرکتی محکوم به بطلان است که در نتیجه ی عدم رعایت و اجرای مقررات راجع به ثبت شرکت اعلام می شود، ولی هیچیک از شرکا نمی توانند این بطلان را در مقابل اشخاص ثالثی که با آن ها معامله کرده اند عذر قرار دهند .نتیجه آن که مستنداً به ماده ی 195 قانون تجارت، ثبت کلیه ی شرکت های مزبور در این قانون الزامی و تابع مقررات ثبت شرکت هاست.

حال با توجه به اهمیت ثبت شرکت و قوانینی که راجع به الزام آن برشمردیم به دنبال آن این سوال اساسی پیش می آید که چگونه می توان شرکت ثبت کرد؟ آیا خود ما نیز قادر به ثبت شرکت هستیم؟ در پاسخ یه این سوال باید بگوییم امروزه با توجه به ایجاد سیستم جدید اینترنتی، تمامی افراد می توانند پس از اسکن مدارک و انجام مراحل اینترنتی به راحتی اقدام به ثبت شرکت نمایند. در این راستا، حتی ثبت صورتجلسه ی تغییرات شرکت ها نیز اینترنتی شده است و افراد می توانند به جای مراجعه ی حضوری به اداره ی کل ثبت شرکت ها و موسسات غیر تجاری از طریق سامانه ی اینترنتی http:sherkat.ssaa.ir اقدام به ثبت شرکت نمایند. لذا از این طریق امکان دسترسی به آخرین اطلاعات مربوط به چگونگی تنظیم درخواست ها و آخرین وضعیت صورت جلسه ی ابرازی، مدارک مورد لزوم بخشنامه ها و شیوه نامه ی اجرایی ثبت شرکت ها و اطلاع رسانی های آنی و همین طور پیگیری پاسخ درخواست ثبت شرکت ها توسط خودمان به راحتی امکان پذیر است. کافیست متقاضیان با ورود به سامانه ی ثبت شرکت ها، فرم مربوطه را تکمیل نمایند.

 همچنین راهنمای انجام فرایند پذیرش درخواست های انواع ثبت تاسیس و تغییر و... شرکت ها و موسسات غیر تجاری نیز در سامانه ی اینترنتی فوق قابل دسترسی می باشد.شما می توانید پس از ورود اطلاعات در سامانه ی اینترنتی و دریافت کد رهگیری از طریق همین سامانه تصمیمات اخذ شده را دنبال نموده و از محتوای آن مطلع شوید.

علاوه بر مشخصات متقاضی برای تکمیل فرم مربوطه، می بایست  موارد ذیل در سامانه مشخص گردد:

نام شرکت: شرکت باید دارای نام مخصوصی باشد. چون هر شخص حقوقی مانند شخص طبیعی باید دارای نام باشد تا تشخیص داده شود.از این جهت نام شرکت ضروری و از اقدامات اولیه است.در ماده ی 95 قانون مقرر است: «اسم شرکت نباید متضمن اسم هیچ یک از شرکا باشد». لذا در نام شرکت رعایت 2 شرط واجب است: 1)کلمه ی با مسئولیت محدود بنام شرکت باید اضافه شود. در غیر این صورت شرکت در مقابل اشخاص ثالث تضامنی محسوب و تابع مقررات آن خواهد بود. 2)نام شرکت متضمن نام هیچ یک از شرکا نباید باشد.

  بنابراین در فرم مربوطه می بایست نام های درخواستی خود را با توجه به این موارد وارد کنید تا توسط کارشناس مربوطه مورد بررسی قرار گیرد.

سرمایه ی شرکت: سرمایه از مهم ترین عوامل تجارت بوده و بزرگ ترین وسیله ی جلب منفعت است. هر شرکت باید دارای سرمایه باشد تا بتواند نتیجه ای از عملیات خود که تجارت است برده و منتفع شود. اهمیت شرکت های تجاری را از سرمایه ی آن ها می توان درک کرد. برای سرمایه حداکثری تعیین نشده و شرکا به هر مقدار که بتوانند ممکن است سرمایه را افزایش دهند.

سهام شرکا: سرمایه ی هر شرکت سهامی به قطعاتی تقسیم شده که هر یک از آن ها را سهم گویند.بنابراین سهم عبارت از قطعاتی است که مجموعه ی آن سرمایه را تشکیل می دهد. در ماده ی 24 اصلاحی قانون، سهم چنین تعریف شده: سهم قسمتی از سرمایه ی شرکت سهامی است که مشخص کننده ی میزان مشارکت و تعهدات و منافع صاحب آن در شرکت سهامی می باشد. در فرم مربوطه می بایست اسامی سهام داران ذکر شود.

نوع شرکت: طبق ماده ی 20 قانون تجارت ، شرکت های تجاری بر هفت قسم است: 1)شرکت سهامی 2)شرکت با مسئولیت محدود3)شرکت تضامنی 4)شرکت مختلط غیر سهامی 5)شرکت مختلط سهامی 6)شرکت نسبی 7)شرکت تعاونی تولید و مصرف

 موضوع  فعالیت شرکت: موضوع شرکت چیزی است که شرکت برای آن تاسیس شده باشد.موضوع شرکت باید مشروع و متضمن منافع عقلانی باشد و الا از موارد ابطال شرکت خواهد بود.مدیران نمی توانند در عمل از حد موضوع شرکت تجاوز نمایند و در صورت تجاوز ،عمل آن ها اثر قانونی ندارد و در صورت تفریط یا تعدی کلیه ی مدیران متضامناً مسئول خسارت صاحبان سهام می باشند.

 مدت فعالیت: شرکت ممکن است برای مدت محدودی مثلاً 10 یا 30 سال تشکیل شود و نیز ممکن است برای مدت نا محدودی باشد.در صورتی که برای مدت معین باشد باید آن مدت معلوم گردد و اثر آن این است که با رسیدن تاریخ و انقضا مدت، شرکت به خودی خود منحل و برچیده می شود. ماده ی 83 اصلاحی، هر گونه تغییر در مواد اساسنامه را در صلاحیت مجمع عمومی فوق العاده قرار داده و مسلم است که مدت شرکت نیز یکی از موارد مذکور در اساسنامه است. از این جهت مجمع عمومی می تواند مدت را تمدید و یا این که به ملاحظاتی مدت شرکت را تقلیل دهد.

 مرکز اصلی  شرکت و نشانه ی صحیح آن: مرکز اصلی شرکت همان مرکز اداره ی آنست که معمولاً مجامع عمومی در آن جا تشکیل و مدیران و بازرسان در آن جا انجام وظیفه می نمایند. مرکز اصلی شرکت که در واقع اقامتگاه شرکت است از حیث ابلاغ اخطاریه ها و دادخواست ها و اوراق رسمی اهمیت دارد و اگر شرکت غیر از مرکز اصلی چند مرکز دیگر برای عملیات فنی یا... داشته باشد، از نظر مقامات قانونی و اشخاص ثالث فقط مرکز اصلی مورد توجه بوده و سایر مراکز مربوط به مناسبات داخلی شرکت است.همین طور اگر شرکت شعبه یا شعباتی داشته باشد و در اساسنامه قید شود باید محل آن ها تعیین گرد.

 پس از طی این مراحل ، کارشناس حقوقی به بررسی اطلاعات وارد شده می پردازد، اگر دارای نقص باشد برای شما درسامانه ابلاغ رفع نقص ارسال می گردد و باید نقص را رفع نمایید و در صورت عدم نقص اطلاعات، آن را تاًیید می کند. پس از پذیرش اینترنتی از طریق سامانه و اخذ تاًییدیه ی پذیرش، باید نسخ اصلی صورت جلسات تنظیمی و ضمائم آن ها را از طریق باجه های پست به صورت سفارشی به آدرس ذکر شده در تاًییدیه ی پذیرش ارسال نمایید و از مراجعه ی حضوری به منظور تحویل مدارک خودداری کنید.

سپس، مسئول اداره، دستور ثبت در دفتر ثبت شرکت ها را صادر می نماید. لذا اقدام بعدی ثبت شرکتنامه در دفتر ثبت شرکت ها می باشد. به موجب ماده ی 47 قانون ثبت اسناد و املاک شرکت نامه باید در دفتر اسناد رسمی به ثبت برسد والا طبق دستور ماده ی 48 همان قانون در هیچ یک از ادارات و محاکم پذیرفته نخواهد شد. چون ثبت شرکتنامه در دفاتر اسناد رسمی با وجود ثبت خود شرکت در اداره ی ثبت، موجب پیچیدگی کار می شود.

از این جهت به موجب مقررات مورخه 10 اسفند 1327 وزارت دادگستری به دوائر ثبت شرکت ها در مرکز و شهرستانها اجازه ی ثبت شرکتنامه داده شده و در حقیقت دفتر ثبت شرکتنامه در این مورد به منزله ی دفتر اسناد رسمی می باشد. پس ثبت شرکتنامه... رسمیت یافتن آن بین شرکا است که در دفتر جداگانه به عمل می آید و شرکا تماماً ذیل ثبت را امضا و مطابقت ثبت را با اصل شرکتنامه تصدیق خواهند نمود.شایان ذکراست دفتر مذکور قانونی است و به امضای نماینده ی دادستان محل رسیده است.

لذا متقاضی پیش نویس را نزد مسئول دفتر برده و مسئول دفتر شروع به ثبت شرکتنامه و پیش نویس آگهی تاسیس شرکت در دفتر ثبت شرکت ها می نماید. کارت شناسایی متقاضیان را اخذ می کند و آن را با مشخصات مندرج در شرکتنامه تطبیق می دهد. از سایر اقدامات ممسئول دفتر، احراز هویت متقاضیان، اخذ امضا از متقاضیان در ذیل ثبت در دفتر، تصدیق متقاضیان تحت عنوان ثبت با سند برابر است، تعیین شماره ی ثبت شرکت، نوشتن شماره ی ثبت در اظهارنامه و شرکتنامه ی شرکت و اسناد مالکیت اموال متعلق به شرکت می باشد که اسناد مالکیت به امضای رئیس اداره ثبت می رسد، مسئول ثبت دفتر، تشکیل پرونده داده و در روی آن از لحاظ تکمیل امضاگواهی می نماید، یک نسخه اساسنامه و شرکتنامه و اظهارنامه، تحویل موسسین می گردد.

در صورتی که سند مالکیت هم وجود داشته باشد، به مدیران تحویل می گردد و نسخه ی دیگر اظهارنامه و اساسنامه و شرکتنامه و پیش نویس آگهی را که تشکیل پرونده گردیده، جهت تحریر به اتاق تایپ ارسال می دارد.اقدام نهایی،  تحریر و صدور آگهی تاسیس شرکت می باشد که آخرین گام جهت ثبت یک شرکت  تلقی می شود.

بنابراین چنانچه ملاحظه شد با مکانیزه شدن فرایند ثبت شرکت ها، می توانیم خودمان به راحتی اقدام به ثبت شرکت نماییم و دیگر کمتر نیازی به موسسه های ثبت شرکت در این رابطه  است. در واقع این  سامانه نقش تسریع در ثبت شرکت ها را دارد که راه را برای بهینه سازی خدمات گشوده است. مسلماً با ارائه ی این خدمات در فضای مجازی، مراجعات به سازمان ها  به طور چشم گیری کاهش یافته و به مانند گذشته نیازی به حضور ارباب رجوع به اداره ی ثبت شرکت ها نمی باشد. همین طور بدین شکل به طور قابل توجهی در زمان و هزینه ی متقاضیان نیز صرفه جویی می گردد وارائه ی خدمات برای متقاضیان تسهیل می گردد.

اگرچه کلیه ی شرکت های خارجی طبق قوانین و مقررات کشور متبوع خود به ثبت رسیده اند و غالباَ به صورت سهامی یا مسئولیت محدود فعالیت دارند، لیکن برای فعالیت در قلمرو جمهوری اسلامی ایران تابع قوانین و مقررات خاصی هستند. بر اساس ماده ی سوم از قانون راجع به ثبت شرکت ها مصوب 1310، هر شرکت خارجی برای اینکه بتواند به وسیله ی شعبه یا نماینده به امور تجاری یا صنعتی یا مالی در ایران مبادرت نماید باید در کشور اصلی خود شرکت قانونی شناخته شده و در اداره ی ثبت اسناد تهران به ثبت رسیده باشد. ماده ی 5 قانون ثبت شرکت ها، نمایندگی یا مدیریت شعبه ی شرکت های خارجی را مکلف به ثبت شرکت در ایران کرده است،مشروط بر اینکه بخواهند در ایران فعالیت کنند.عدم ثبت موجب صدور حکم پرداخت جریمه توسط اشخاص مسئول و جلوگیری از فعالیت شرکت و شعبه ی آن در ایران می شود.

همچنین طبق ماده ی 4 آئین نامه ی اجرایی نحوه ی تاسیس و عملیات شعب بانک های خارجی در ایران (مصوب 28/12/1387 هیلت وزیران) تشریفات تاسیس شعب بانک های خارجی در ایران طبق دستورالعمل اجرایی بانک مرکزی خواهد بود و بر اساس ماده ی 9 آئین نامه ی اجرایی نحوه ی تاسیس و عملیات شعب بانک های خارجی در ایران (مصوب 28/12/1387 هیات وزیران) شعب بانک های خارجی در ایران زیر نظر بانک مرکزی ایران باید فعالیت کنند و ضوابط نظارتی مرتبط با نسبت های نقدینگی، ایفای تعهدات و محدودیت های مربوط به تسهیلات تعهدات کلان و ساز و کارهای مرتبط با نظام کنترل های داخلی تعیین شده توسط بانک مرکزی را رعایت کنند.

شرکت های خارجی که در کشور محل ثبت خود شرکت قانونی شناخته می شوند، مشروط  به عمل متقابل از سوی کشور متبوع، می توانند در زمینه هایی که توسط دولت جمهوری اسلامی ایران تعیین می شود در چارچوب قوانین و مقررات کشور به ثبت شعبه یا نمایندگی خود اقدام کنند.

انحلال شعبه شرکت خارجی:

طبق قاعده ی کلی انحلال هر شخصیت حقوقی به دو صورت متصور است:

الف)با تصمیم صاحبان آن

ب)به حکم مراجع ذیصلاح

لیکن در آئین نامه ی مزبور فقط حالت دوم پیش بینی شده که مقرر می دارد:«ماده ی 6 اشخاصی که مجوز فعالیت آن ها از سوی مراجع ذیصلاح لغو می شود مکلفند در مهلت تعیین شده توسط اداره ثبت شرکت ها و مالکیت های صنعتی نسبت به انحلال شعبه یا نمایندگی و انجام امور تصفیه آن اقدام نمایند.

تبصره:شرکت هایی که مجوز فعالیت آن ها تمدید نمی شود ، 6 ماه مهلت دارند تا نسبت به انحلال شرکت ثبت شده و انجام امور تصفیه آن اقدام نمایند.»

بر اساس ماده ی 10 طبق آئین نامه ی اجرایی نحوه ی تاسیس و عملیات شعب بانک های خارجی در ایران(مصوب 28/12/1387 هیات وزیران) در حالات زیر امکان تعطیلی شعبه ی یک بانک خارجی در ایران  وجود خواهد داشت:

الف)عدم رعایت دستورالعمل های بانک مرکزی

ب)به درخواست بانک خارجی مبنی بر تعطیلی شعبه ی خود

ج)در صورت توقف فعالیت های شعبه بیش از یک هفته بدون مجوز بانک مرکزی

د)در صورت احراز بانک مرکزی به نادرست بودن اطلاعات ارائه شده توسط بانک خارجی

همچنین ماده ی 12 آئین نامه ی مزبور مقرر می دارد:

بانک خارجی نمی تواند قبل از ایفای تعهدات شعبه ی خود در مقابل بستانکاران و سایر مشتریان در ایران نسبت به تعطیلی(انحلال)شعبه اقدام نماید.

تصمیم راجع به انحلال شرکت خارجی باید به مرجع ثبت شرکت ها اعلام شود تا پس از ثبت به اطلاع عموم برسد. ضمانت اجرای عدم ثبت و اعلان انحلال شرکت بلا اثر بودن آن در مقابل اشخاص ثالث است.

از اقدامات اولیه برای ثبت شرکت تصمیم گیری برای انتخاب و تعیین نوع شرکت است. گرفتن کارت بازرگانی فوری انتخاب نوع شرکت به اهداف اعضا در آینده، نوع فعالیت افراد، میزان مسئولیت هر یک از شرکا و تعداد افراد عضو و.. بستگی دارد.

مطالعات تاریخی و بازرگانی نشان می دهد از میان شرکت های هفت گانه، شرکت های سهامی، با مسئولیت محدود، تضامنی و نسبی در زمره شرکت های فعال و متداول در امر تجارت و امور بازرگانی محسوب گردیده و شرکت های مختلط غیر سهامی، مختلط سهامی چندان در عرصه تجارت و بازرگانی و امور انتفاعی، نمود نداشته است؛ چرا که مجموع شرکت های مختلط سهامی و غیر سهامی که از زمان تصویب قانون تجارت تا پایان دهه 80 تاسیس گردیده اند به عدد 30 بالغ نمی شود و بسیاری از همین تعداد اندک نیز به فاصله کمی از زمان ایجاد،منحل و یا بلااستفاده رها شده اند.شرکت های تعاونی نیز عمدتاَ در جهت رفاه حال شرکاء تشکیل گردیده و عملاَ در عدد شرکت های تجارتی و انتفاعی محسوب نمی شوند.

در حال حاضر،روز به روز به انواع شرکت ها افزوده می شود که بر حسب موضوع و فعالیت، ثابت یا ثابت نبودن سرمایه شان و یا برحسب سهیم بودن دولت در سرمایه آن ها و نسبت این شراکت، قواعد راجع به آن ها متفاوت است. مع ذلک باید توجه داشت که هر چند این شرکت ها گوناگون اند، قالب های عمده آن ها، در واقع همان قالب هایی است که قانون تجارت تهیه کرده است. البته اقتباس فعالان تجاری از قالب شرکت سهامی بیش از قالب های دیگر است. امروزه ثبت شرکت با مسئولیت محدود و ثبت شرکت سهامی خاص از متداول ترین انواع ثبت شرکت می باشند.

در ادامه ی مطلب، جهت تسهیل در انتخاب نوع شرکت، ابتدا تعریفی از شرکت به عمل خواهد آمد و اقسام شرکت های تجاری و مشخصات عمومی هر یک از آن ها گفته خواهد شد و سپس در مورد شرکت های سهامی خاص و شرکت های با مسئولیت محدود که از مهم ترین انواع شرکت های تجاری می باشند بحث می گردد.پر واضح است برای انتخاب درست در تعیین نوع شرکت ابتدا می بایست نسبت به ویژگی ها وهمچنین قوانین و مقررات مرتبط با انواع شرکت های تجاری آشنایی کامل داشته باشید.

تعریف شرکت تجارتی:
اجتماع دو یا چند شخص حقیقی یا حقوقی به منظور انجام عملیات تجاری و کسب سود را شرکت گویند.

انواع شرکت های تجاری:

شرکت های تجاری به موجب ماده 20 قانون تجارت بر هفت قسم به شرح ذیل طبقه بندی شده اند.
1-شرکت های سهامی 2-شرکت های با مسئولیت محدود 3-شرکت های تضامنی 4-شرکت های نسبی 5-شرکت های مختلط سهامی 6- شرکت های مختلط غیر سهامی  7-شرکت های تعاونی تولید و مصرف

انواع شرکت های تجاری را که در قانون تجارت آمده است در مورد هر یک جداگانه مبحثی آورده شده اما از لحاظ ماهیت می توان شرکت های تجاری را به شرکت های سرمایه، شخص، مختلط و کمیتی تقسیم نمود.

انواع شرکت های تجاری از لحاظ ماهوی یا مسئولیت اعضاء:

الف)شرکت های سرمایه
در این شرکت ها شخصیت شرکا اهمیتی ندارد و شرکا فقط تا میزان سرمایه ای که در شرکت گذاشته اند مسئول تعهدات شرکت می باشند. چون هدف در آن ها بدون توجه به شخص شرکا جمع آوری سرمایه است به سهولت قابل نقل و انتقال است.
این شرکت ها مکلفند در کلیه سربرگ ها و مکاتبات خود،میزان سرمایه شرکت را قید نمایند تا طرف معامله با آن ها از آن آگاه باشد. شرکت های سهامی و با مسئولیت محدود از این نوع شرکت ها هستند.

از خصوصیات این نوع شرکت ها می توان به موارد ذیل اشاره کرد:
1.قابل انتقال بودن سهام
2.اوراق سهام بعد از فوت شرکاء به وراث وی منتقل می شود.
شرکت های سهامی خاص و سهامی عام و شرکت های مختلط سهامی جزو شرکت های سرمایه محسوب می شوند.

ب)شرکت های اشخاص
در این نوع شرکت ها شخصیت شریک اهمیت بسیار داشته و اعتبار شرکت بستگی به اعتبار آ ن ها دارد.
شرکا در شرکت تضامنی مسوول پرداخت کلیه تعهدات شرکت می باشند و تعهدات آن ها محدود به میزان سرمایه آن ها در شرکت نمی باشد.به علت تاثیر شخصیت شرکا در این نوع شرکت ها نقل و انتقال سهم الشرکه ممنوعیت ها و محدودیت هایی دارد.

از خصوصیات این نوع شرکت ها عبارتند از:
1.بدون رضایت سایر شرکاء انتقال سهام صورت نمی گیرد.
2.بدون رضایت سایر شرکاء بعد از فوت قابل انتقال به وراث نیست.
3.در برخی موارد خروج یک شرکت باعث انحلال شرکت می گردد.
شرکت تضامنی و نسبی همچنین شرکت های مختلط غیر سهامی و با مسئولیت محدود را می توان جزو شرکت های اشخاص دانست.

ج)شرکت های مختلط
در این نوع شرکت ها مسئولیت برخی شرکا محدود به سرمایه آن ها و مسئولیت دیگران نامحدود است. در این نوع شرکت ها اگر سرمایه به صورت سهام گذاشته شود وضع حقوقی شرکت مخلوطی از مقررات شرکت های سهامی و تضامنی خواهد بود و اگر سرمایه به صورت سهم الشرکه باشد وضع حقوقی شرکت مخلوطی خواهد بود از مقررات شرکت های با مسوولیت محدود و تضامنی.

د)شرکت های کمیتی
برخی به جای این قسم نام شرکت های تعاونی را برگزیده اند.در این شرکت ها تعداد سرمایه گذاران زیاد است،سوددهی و میزان سرمایه زیاد نیست.شرکت در جهت رفاه اعضاء تشکیل می گردد لذا مسوولیت خاصی برای شرکا در قانون مطرح نگردیده است.

مشخصات عمومی شرکت های تجاری:
در شرکت سهامی عام،حداقل شرکا 5  نفر؛ حداقل سرمایه 5/000/000 ریال  ؛حداقل هیئت مدیره یا مدیران  5 نفر و مسئولیت شرکا به میزان مبلغ اسمی سهام هر شریک است.
در شرکت سهامی خاص،حداقل شرکا 3 نفر؛ حداقل سرمایه  1/000/000 ریال ؛حداقل هیئت مدیره یا مدیران 3  نفر و مسئولیت شرکا به میزان سهم الشرکه هر شریک است.
در شرکت با مسئولیت محدود، حداقل شرکا 2 نفر؛ و حداقل سرمایه محدودیت ندارد؛ حداقل هیئت مدیره یا مدیران یک نفر یا بیشتر و مسئولیت شرکا به میزان سهم الشرکه هر شریک است.
در شرکت تضامنی، حداقل شرکا  2 نفر  ؛حداقل سرمایه  محدودیت ندارد؛ حداقل هیئت مدیره یا مدیران یک نفر یا بیشتر و مسئولیت شرکا نامحدود است و هر شریک مسئولیت کامل دارد.
در شرکت نسبی، حداقل شرکا 2 نفر  ؛حداقل سرمایه محدودیت ندارد؛ حداقل هیئت مدیره یا مدیران یک نفر یا بیشتر و مسئولیت شرکا به نسبت سهم الشرکه هر شریک است.
در شرکت مختلط سهامی، حداقل شرکا  2 نفر؛ حداقل سرمایه محدودیت ندارد؛ حداقل هیئت مدیره یا مدیران یک نفر یا بیشتر و مسئولیت شرکا در شرکای ضامن نامحدود و در شرکای سهامی به میزان مبلغ اسمی هر شریک است.
در شرکت مختلط غیر سهامی، حداقل شرکا  2 نفر؛ حداقل سرمایه محدودیت ندارد؛ حداقل هیئت مدیره یا مدیران یک نفر یا بیشتر و مسئولیت شرکای ضامن نا محدود و شرکای غیر سهامی به میزان سهم الشرکه است.
در شرکت تعاونی  ،حداقل شرکا 7 نفر ،حداقل سرمایه محدودیت ندارد  ،حداقل هیئت مدیره یا مدیران 3 تا 7 نفر و مسئولیت شرکا در صورت سهامی بودن به میزان مبلغ اسمی هر سهامدار و در غیر سهامی با توجه به تراضی شرکا در اساسنامه است.

خصوصیات شرکت های سهامی خاص:
1-سرمایه شرکت سهامی خاص از یک میلیون ریال نباید کمتر باشد. یعنی حداقل سرمایه یک میلیون ریال است ولی در مورد افزایش یا حداکثر آن محدودیتی وجود ندارد.
2-هر گاه به علل و موجباتی سرمایه شرکت از این مبلغ کمتر شود شرکاء باید آن را تامین نمایند و یا اینکه آن را تبدیل به شرکت تضامنی یا مسئولیت محدود بنمایند.
3-شرکت سهامی خاص حق انتشار اوراق قرضه را ندارند.
4-کلمه خاص باید قبل یا بعد از نام شرکت ذکر گردد در غیر اینصورت هر یک از افراد ذینفع می تواند انحلال آن را از دادگاه بخواهد.
5-سرمایه باید شامل اوراق سهام باشد.
6-شرکت های سهامی خاص نمی توانند سهام خود را برای پذیره نویسی یا فروش در بورس اوراق بهادار یا وسیله بانک ها عرضه نمایند و یا به انتشار آگهی و یا اطلاعیه و هر نوع تبلیغی برای فروش سهام خود اقدام کنند مگر اینکه از مقررات شرکت های سهامی عام تبعیت نمایند.

موادی از قانون تجارت در رابطه با شرکت سهامی خاص:
-شرکت سهامی، شرکتی است که سرمایه آن به سهام تقسیم شده و مسئولیت صاحبان سهام، محدود به مبلغ اسمی سهام آن هاست.(ماده 1)
-شرکت سهامی شرکت بازرگانی محسوب می شود ولو اینکه موضوع عملیات آن امور بازرگانی نباشد.(ماده 2)
-در شرکت های سهامی تعداد شرکا نباید از سه نفر کمتر باشد.(ماده 3)

شرکت سهامی به دو نوع تقسیم می شود (ماده 4):
نوع اول: شرکت هایی که موسسین آن ها قسمتی از سرمایه شرکت را از طریق فروش سهام به مردم تامین می کنند.این گونه شرکت ها شرکت سهامی عام نامیده می شود.
نوع دوم: شرکت هایی که تمام سرمایه آن ها در موقع تاسیس منحصراً توسط موسسین تامین گردیده است.این گونه شرکت ها شرکت سهامی خاص نامیده می شود.

-در موقع تاسیس، سرمایه شرکت های سهامی عام از پنج میلیون ریال و سرمایه شرکت های سهامی خاص از یک میلیون ریال نباید کمتر باشد. در صورتی که سرمایه شرکت بعد از تاسیس به هر علت از حداقل مذکور در این ماده کمتر شود باید ظرف یک سال نسبت به افزایش سرمایه تا میزان حداقل مقرر به عمل آید یا شرکت به نوع دیگری از انواع شرکت های مذکور در قانون تجارت تغیر شکل یابد وگرنه هر ذینفع می تواند انحلال آن را از دادگاه صلاحیت دار درخواست کند.

-برای تاسیس و ثبت شرکت های سهامی خاص فقط تسلیم اظهارنامه به ضمیمه مدارک ذیل به مرجع ثبت شرکت ها کافی خواهد بود:
1.اساسنامه شرکت که باید به امضاء کلیه سهامداران رسیده باشد.
2-اظهارنامه مشعر بر تعهد کلیه سهام و گواهی نامه بانکی
3-انتخاب اولین مدیران و بازرس یا بازرسان شرکت که باید در صورت جلسه ای قید و به امضای کلیه سهامداران رسیده باشد.
4.قبول سمت مدیریت و بازرسی با رعایت قسمت اخیر ماده 17
5.ذکر نام روزنامه کثیرالانتشار

موادی از قانون تجارت در رابطه با شرکت با مسئولیت محدود:
-شرکت با مسئولیت محدود شرکتی است که بین دو یا چند نفر برای امور تجارتی تشکیل شده و هر یک از شرکا بدون اینکه سرمایه به سهام یا قطعات سهام تقسیم شده باشد فقط تا میزان سرمایه خود در شرکت مسئول قروض و تعهدات شرکت است.(ماده 94)
-شرکت با مسئولیت محدود وقتی تشکیل می شود که تمام سرمایه نقدی تادیه و سهم الشرکه غیر نقدی و تسلیم شده باشد.(ماده 96)
-شرکت با مسئولیت محدود به وسیله یک یا چند نفر مدیر موظف یا غیر موظف که از بین شرکا یا از خارج برای مدت محدود یا نامحدودی معین می شوند اداره می گردد.(ماده 104)
-هر یک از شرکا به نسبت سهمی که در شرکت دارد دارای رای خواهد بود مگر اینکه اساسنامه ترتیب دیگری مقرر داشته باشد(ماده 107)
-روابط بین شرکا تابع اساسنامه است.اگر در اساسنامه راجع به تقسیم نفع و ضرر مقررات خاصی نباشد تقسیم مزبور به نسبت سرمایه شرکا به عمل خواهد آمد.(ماده 108)
-هر شرکت با مسئولیت محدود که عده شرکاء آن بیش از دوازده نفر باشد باید دارای هیات نظار بوده و هیات مزبور لااقل سالی یک مرتبه مجمع عمومی شرکا را تشکیل می دهد.هیات نظار باید بلافاصله بعد از انتخاب شدن تحقیقی کرده و اطمینان حاصل کند که دستور مواد 96 و 97 رعایت شده است..(ماده 109)

برای تشکیل شرکت با مسئولیت محدود طی مراحل ذیل ضروری است:
1.تنظیم شرکتنامه و امضای آن
2.تادیه و پرداخت کل سرمایه شرکت
3.ثبت شرکت در اداره ثبت شرکت ها

در رابطه با موارد فوق لازم است به توضیحات ذیل توجه شود:
-شرکت نامه در شرکت های با مسئولیت محدود رکن اساسی آن است؛ به طوری که عدم تنظیم آن سبب بطلان شرکت است. در شرکتنامه نسبت مشارکت هر شریک و سهم الشرکه هر کدام اعم از نقدی یا غیر نقدی که باید تقویم شده باشد،قید می گردد.

-در شرکت های با مسئولیت محدود بر خلاف شرکت های سهامی،کل سرمایه نقدی باید در ابتدا پرداخت شده و سهم الشرکه غیر نقدی نیز تقویم و تسلیم شده باشد،در حالی که در شرکت های سهامی با پرداخت 35 در صد سرمایه نقدی و تعهد بقیه آن می توان اقدام به تاسیس شرکت نمود.به موجب ماده 100 قانون تجارت چنانچه شرکت با مسئولیت محدود نسبت به تادیه کل سرمایه نقدی و غیر نقدی اقدام ننماید باطل و از درجه اعتبار ساقط است. البته باید توجه داشت که شرکت حتی در صورتی که به موجب عدم اجرای این امر ابطال گردد،در مقابل اشخاص ثالث و مطالبات آن ها حق استناد به این بطلان را ندارد.

-پس از طی مراحل فوق، شرکت باید در اداره ثبت شرکت ها ثبت شود. اسم شرکت نباید متضمن نام هیچ یک از شرکا باشد و همانند شرکت های سهامی، الزاماً باید نامی غیر از نام شرکا داشته باشد و حتی نام آن نباید به صورتی باشد دکه اشخاص ثالث اعتبار شرکت را منوط یا مرتبط با اعتبار یکی از شرکا تلقی کنند و اگر جز این باشد شریکی که نام او در شرکت قید شده در مقابل اشخاص ثالث حکم شریک ضامن در شرکت تضامنی را خواهد داشت.

تاسیس و ثبت شرکت هواپیمایی، منوط به اخذ پروانه و مجوزات مرتبط است. ثبت شرکتها این شرکت را می توان در قالب شرکت سهامی خاص یا شرکت با مسئولیت محدود به ثبت رساند ، اما برای این زمینه از فعالیت ، شرکت های سهامی خاص مناسب ترند. این شرکت ها نسبت به شرکت با مسئولیت محدود ، دارای اعتبار بیشتری بوده و برای اخذ تسهیلات بانکی و اخذ نمایندگی معتبر بسیار مناسبند.
به موجب، دستورالعمل تاسیس و فعالیت شرکت‌های هواپیمایی ؛ در روند صدور موافقت اصولی و پروانه بهره‌برداری، مواردی شامل شرایط عمومی متقاضی، شرایط عمومی و اختصاصی هیئت مدیره و مدیرعامل، اساسنامه پیشنهادی شرکت، طرح توجیه فنی و بازرگانی، شرایط فنی و عملیات و شرایط امنیتی مورد بررسی قرار خواهند گرفت.
متقاضی می‌بایست از شرایط عمومی و اختصاصی به شرح ذیل برخوردار باشد :
الف: شرایط عمومی متقاضی
- متقاضی یک شرکت سهامی دارای تابعیت جمهوری اسلامی ایران است.
- متقاضی قادر است توانایی تامین منابع مالی و کفایت مالی شرکت را طبق مفاد ضمیمه الف این دستوالعمل به اثبات برساند.
- متقاضی قادر است تا به نحو موثری توانمندی اجرایی و تخصصی شرکت را مطابق با استانداردهای مرجع در انجام فعالیت مورد درخواست به اثبات برساند.
- معرفی مدیرعامل و اعضای هیئت مدیره واجد شرایط به سازمان هواپیمایی کشوری
ب: احراز صلاحیت حرفه‌ای هیئت مدیره و مدیرعامل
شرایط عمومی هیئت مدیره و مدیرعامل :
اشخاص پیشنهادی برای تصدی سمت مدیرعامل با عضو هیئت مدیره باید از شرایط عمومی به شرح ذیل برخوردار باشند:
- متدین به دین اسلام و یا یکی از ادیان شناخته شده در قانون اساسی کشور
- داشتن اهلیت قانونی، عدم اشتهار به فساد اخلاقی، عدم اعتیاد به مواد مخدر و روان گردان، عدم سوء پیشینه و محکومیت کیفری که موجب سلب حقوق اجتماعی گردد.
- انجام خدمت وظیفه و یا معافیت دائم (برای آقایان)
- دارا بودن حداقل ۳۰ سال سن
- دارا بودن حداقل مدرک تحصیلی کارشناسی در یکی از رشته‌های مورد پذیرش سازمان هواپیمایی کشوری که فهرست این رشته‌ها از طرف سازمان اعلام می‌گردد.
ج: شرایط تخصصی هیئت مدیره و مدیرعامل :
به گزارش پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، اشخاص پیشنهادی برای تصدی سمت مدیرعامل یا عضو هیئت مدیره باید از شرایط تخصصی به شرح ذیل برخوردار باشند:
- حداقل ۵ سال سابقه فعالیت در صنعت حمل و نقل هوایی و یا ۱۰ سال در مشاغل تخصصی و مرتبط صنعت برای دو سوم اعضای هیئت مدیره
تبصره- دارا بودن حداقل ۵ سال سابقه فعالیت در صنعت حمل و نقل هوایی برای رئیس هیئت مدیره الزامی است.
- حداقل ۵ سال سابقه فعالیت در مشاغل مدیریتی در صنعت هوانوردی برای مدیرعامل
تبصره- دارا بودن مدرک دکتری و کارشناسی ارشد در رشته های مرتبط به ترتیب به عنوان دو و یکسال سابقه فعالیت محسوب می گردد.
- احراز صلاحیت علمی و تخصصی بر اساس مفاد ماده ۵ دستورالعمل تاسیس و فعالیت شرکت‌های هواپیمایی
- تسلط به یکی از زبان‌های رسمی ایکائو (ترجیحا زبان انگلیسی) برای مدیرعامل
برای بررسی صلاحیت حرفه‌ای اعضای هیئت مدیره و مدیرعامل، کمیته ای با عنوان «کمیته احراز و سلب صلاحیت حرفه‌ای مدیران عامل و اعضای هیئت مدیره شرکت‌های هواپیمایی» مشتمل بر اعضای کمیته هوانوردی و یا نمایندگان آنها تشکیل می‌شود و تصمیمات آن پس از تصویب در کمیته هوانوردی و اخذ تایید از رئیس سازمان هواپیمایی کشوری ابلاغ می‌شود.
بر اساس ماده ۱۱ دستورالعمل تاسیس و فعالیت شرکت های هواپیمایی، فرآیند صدور پروانه بهره برداری شامل مراحل ذیل می باشد :
-  متقاضی پس از اخذ موافقتنامه اصولی، امکانات و شرایط مورد نیاز جهت اخذ تاییدیه‌های صلاحیت بازرگانی و فنی و عملیاتی طبق ضوابط و معیارهای تعریف شده توسط سازمان را برای هر دو تاییدیه فراهم نموده و به سازمان ارائه می‌دهد.
- سازمان با لحاظ کردن شاخص کفایت مالی، طرح توجیهی، نظامنامه‌های فنی و عملیاتی و امنیتی الزامات و استانداردهای مورد نیاز جهت اخذ تاییدیه‌های بازرگانی و فنی، عملیاتی، چنانچه متقاضی را واجد شرایط تشخیص دهند مراتب را جهت صدور این دو تاییدیه به کمیته هوانوردی ارجاع خواهند نمود.
در صورتی که متقاضی موفق به اخذ این دو تاییدیه به اخذ این دو تاییدیه از کمیته هوانوردی گردد وهیئت مدیره و مدیرعامل پیشنهادی طبق ماده ۵ این دستورالعمل تاییدیه صلاحیت حرفه ای را اخذ نمایند، مراتب جهت صدور پروانه بهره برداری آزمایشی در شورایعالی هواپیمایی مطرح خواهد شد.
مدت اعتبار این پروانه یکسال می باشد و طی این یکسال بررسی‌ها و نظارت‌های مربوط به تضمین تداوم شایستگی و صلاحیت شرکت بعمل آمده و گزارش آن را به کمیته هوانوردی و شورایعالی هواپیمایی ارائه می‌شود.
چنانچه شرکت بتواند در دوره آزمایشی یک ساله تمامی الزامات و استانداردهای فنی، عملیاتی و بازرگانی را رعایت کند مراتب جهت صدور پروانه بهره‌برداری سه ساله در شورایعالی هواپیمایی مطرح خواهد شد.
اما در صورتیکه شرکت به هر دلیلی یکی از شرایط احراز (اخذ) تاییدیه های بازرگانی یا فنی، عملیاتی را از دست بدهد، سازمان گزارش کار را جهت اتخاذ تصمیم لازم به شورایعالی هواپیمایی ارائه می کند وحسب تصمیم شورا عمل خواهد نمود.
در پایان دوره سه ساله، عملکرد شرکت هواپیمایی جهت صدور پروانه دائم به شورایعالی هواپیمایی گزارش می‌شود.
بر اساس بندی از این دستورالعمل شرکت هواپیمایی موظف است تا قبل از هر گونه فعالیت بازرگانی نسبت به اخذ گواهینامه خلبان، کادر پروازی، کادر فنی و ناوگان و تجهیزات ایمنی خود از سازمان اقدام و برابر ضوابط قانونی و استانداردهای مرجع به موقع نسبت به تمدید و تجدید آنها اقدام نماید.